Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, hoger beroep bestuursstrafrecht

1. Aan de betrokkene is bij inleidende beschikking een sanctie opgelegd van € 150,- voor: “N514D- als bestuurder van een voertuig rijden, terwijl voertuig niet voorzien is van goed werkende remlichten”. Deze gedraging zou zijn verricht op 1 oktober 2022 om 18.03 uur op de Poelenburg in Zaandam met het voertuig met het kenteken [kenteken] .

2. De gemachtigde van de betrokkene voert aan dat de betrokkene de gedraging ontkent. De betrokkene persisteert erbij dat geen sprake is van een defect licht omdat in het geheel een lampje ontbrak. Subsidiair stelt de gemachtigde dat het handhavingsbeleid is dat eerst de mogelijkheid wordt geboden om een defect licht ter plaatse te repareren. Die gelegenheid is niet geboden. Daarom is gehandeld in strijd met artikel 4:84 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). De verkeersveiligheid lijkt er meer mee gediend dat de ambtenaar de betrokkene de gelegenheid zou geven om het te repareren dan de betrokkene op pad te sturen met defecte remlichten en een geldboete.

3. De onderhavige gedraging betreft een overtreding van artikel 5.2.51 jo. 5.2.55 van de Regeling voertuigen, waarin is bepaald dat het voertuig voorzien moet zijn van remlichten en dat deze lichten goed moeten werken. Verder is in artikel 1.1 van de Regeling voertuigen onder meer opgenomen:

“licht: inrichting voor het verlichten van de weg of het geven van een lichtsignaal aan andere weggebruikers, waaronder begrepen de achterkentekenplaatverlichting en retroreflectoren.(…)remlicht: licht dat wordt gebruikt om de weggebruikers die zich achter het voertuig bevinden kenbaar te maken dat de longitudinale beweging van het voertuig opzettelijk wordt vertraagd.”

4. De gegevens waarop de ambtenaar zich bij de oplegging van de sanctie heeft gebaseerd, zijn opgenomen in het zaakoverzicht. Dit zaakoverzicht bevat de informatie die in de inleidende beschikking is vermeld en daarnaast onder meer de volgende gegevens:

“Ik, verbalisant, zag dat het linker en rechter remlicht defect waren. Ik zag namelijk dat het derde remlicht als enige oplichtte terwijl het voertuig vaart minderde.”

5. Verder heeft de gemachtigde eerder in de procedure aangevoerd dat zich in het geheel geen lampjes in de armatuur bevonden, dat deze zouden worden geplaatst door de garage maar dat de betrokkene dat ook ter plekke zelf had kunnen doen.

6. De betrokkene wordt niet verweten met defecte remlichten te hebben gereden, maar met een voertuig dat niet is voorzien van goed werkende remlichten. Op basis van de gegevens in het dossier kan de gedraging worden vastgesteld. Voor zover de gemachtigde aanvoert dat in het geheel geen sprake is van een licht in de zin van de Regeling voertuigen als een lampje ontbreekt, stelt het hof vast dat dit niet als zodanig uit de Regeling voertuigen volgt. Ten aanzien van de verwijzing van de gemachtigde naar een door hem bijgevoegde passage in het Handboek Regeling voertuigen, merkt het hof op dat daar wordt geschreven dat geen sprake is van een licht in de zin van de Regeling voertuigen als een armatuur niet is aangesloten en niet voorzien is van een lampje. Nog daargelaten de vraag of dit een rechtsregel is op basis waarvan kan worden beoordeeld wat als een licht kan worden aangemerkt, kan de enkele stelling dat het lampje ontbrak niet tot het oordeel leiden dat geen sprake was van een remlicht in de zin van de Regeling voertuigen. Daarbij komt dat, ook al zouden de hier bedoelde lichten niet worden aangemerkt als remlichten, het voertuig dan kennelijk in zijn geheel niet van remlichten was voorzien en daarmee ook sprake zou zijn van een overtreding van artikel 5.2.51 jo. 5.2.55 van de Regeling voertuigen.

7. Gelet op het gevoerde verweer dient het hof te beoordelen of er toch redenen zijn een sanctie achterwege te laten of het bedrag van de sanctie te matigen.

8. Voorop staat dat een bestuurder er verantwoordelijk voor is dat zijn voertuig te allen tijde voldoet aan de gestelde eisen. Wanneer door een defect (twee van de drie) remlichten niet werken, kan aan de bestuurder een sanctie worden opgelegd als met het voertuig wordt gereden.

9. De gemachtigde heeft verwezen naar het Handboek Regeling voertuigen en gesteld dat sprake is van handhavingsbeleid op basis waarvan de ambtenaar de mogelijkheid had moeten bieden om ter plaatse het defecte licht te repareren. In de passage waar hij naar verwijst staat onder meer:“Defecte gloei- en halogeen lampen: Het “oude” handhavingsbeleid handhaven. Indien defecte verlichting ter plaatse gerepareerd kan worden, wordt geen proces-verbaal opgemaakt. Optreden ingevolge RVV. Voor koplampen R421 en R426 voor de achterlichten.

10. Het hof laat in het midden of hier sprake is van vast handhavingsbeleid dat kan worden aangemerkt als een beleidsregel in de zin artikel 4:84 van de Awb. Zou hier al sprake van zijn, dan kan niet gezegd worden dat de onderhavige situatie onder het beleid valt. Hier kan immers niet gesproken worden van een situatie waarin de verlichting tijdens de rit (mogelijk) defect is geraakt, nu de gemachtigde heeft aangevoerd dat de lampjes in zijn geheel ontbraken. Daardoor is geen sprake van het repareren van een defect maar van het in orde maken van remlichten die door het ontbreken van een (essentieel) onderdeel niet deugdelijk waren. De grond faalt.

11. Ten aanzien van de opmerking van de gemachtigde dat de advocaat-generaal heeft verwezen naar een niet-gepubliceerd arrest, stelt het hof vast dat het in het verweerschrift genoemde nummer inderdaad niet een gepubliceerd arrest betreft en zaak inhoudelijk geen betrekking heeft op de gronden aangevoerd in de onderhavige zaak. Het hof gaat daarom ervan uit dat het genoemde nummer een verschrijving betreft.

12. Gelet op het voorgaande zal het hof de beslissing van de kantonrechter bevestigen. Het verzoek om een proceskostenvergoeding wordt afgewezen. Het hof komt daarom niet toe aan een beoordeling van de gronden ten aanzien van artikel 13a, tweede lid, van de Wahv zoals dat luidt per 1 januari 2024.