Gerechtshof 's-Hertogenbosch, hoger beroep insolventierecht

Hieraan is door en namens [appellant] ter zitting in hoger beroep – zakelijk weergegeven – het volgende toegevoegd. [appellant] heeft het onderhavige verzoek gedaan, omdat hij al tien tot elf maanden ‘in de schuldsanering zat’ bij de Kredietbank voor aanvang van de wettelijke schuldsaneringsregeling. Daarom wil hij graag dat de wettelijke schuldsaneringsregeling wordt verkort [het hof begrijpt: eerder aanvangt] met vijf maanden. Volgens [appellant] lukt het hem niet om 36 uur per week te werken. Hij heeft daarvoor verwezen naar een doktersverklaring van februari 2024 die zijn advocaat naar de rechtbank zou hebben gestuurd. [appellant] heeft aangegeven dat hij ten tijde van de periode bij de Kredietbank ook niet meer dan 32 uur per week kon werken, maar dat hij geen doktersverklaring heeft die ziet op die betreffende periode en waaruit blijkt dat hij niet meer kon werken.

In het belang van een goede rechtspleging dient, juist ook in zaken waarin een korte termijn geldt, duidelijkheid te bestaan over aanvang en einde van de beroepstermijn en dient aan de beroepstermijn strikt de hand te worden gehouden. Weliswaar kan onder omstandigheden sprake zijn van verschoonbare termijnoverschrijding die er toe leidt dat appellant alsnog in zijn hoger beroep ontvankelijk wordt verklaard, maar daarvan is naar het oordeel van het hof, zoals uit het hiernavolgende zal blijken, geen sprake.

Bij beroepschrift van 7 februari 2024 is [appellant] in beroep gekomen van het vonnis van 29 januari 2024 van de rechtbank Zeeland-West-Brabant. Van dit vonnis kon [appellant] gedurende acht dagen, na de dag der uitspraak, in hoger beroep komen. Het beroepschrift is ter griffie van dit hof op woensdag 7 februari 2024 ontvangen. Dat is één dag buiten de beroepstermijn. Naar het oordeel van het hof leidt het ingestelde hoger beroep om die reden tot niet-ontvankelijkheid, omdat aan het hof geen omstandigheden zijn gebleken die maken dat de termijnoverschrijding verschoonbaar is. [appellant] heeft namelijk de beschikking van de rechtbank op donderdag 1 februari 2024 ontvangen en dus binnen de beroepstermijn. Weliswaar is dit drie dagen na de datum van het vonnis, maar bij ontvangst op 1 februari 2024 resteerden er minstens nog drie werkdagen voor de indiening van een –eventueel pro forma – beroepschrift en dat is niet gebeurd. De beroepstermijn wordt niet automatisch verlengd met het aantal dagen dat de uitspraak nog niet door (de advocaat van) appellant is ontvangen.

Het hof zal [appellant] dan ook niet-ontvankelijk verklaren in zijn hoger beroep tegen het bestreden vonnis.

[appellant] is op 29 januari 2024 toegelaten tot de wettelijke schuldsaneringsregeling. Van een toewijzing van het verzoek tot toelating is in beginsel geen hoger beroep mogelijk. Het gelijktijdige verzoek – ter zitting in eerste aanleg gedaan – om de regeling eerder te laten aanvangen, is door de rechtbank afgewezen. Tegen deze beslissing heeft [appellant] hoger beroep ingesteld. Het hof is van oordeel dat hoger beroep tegen de afwijzende beslissing op het verzoek tot termijnverkorting mogelijk is (zie ook Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 24 augustus 2023, ECLI:NL:GHARL:2023:7171 en Gerechtshof ’s-Hertogenbosch 15 februari 2023, ECLI:NL:GHSHE:2024:454). Dat betekent dat [appellant] , voor zover hij tijdig in hoger beroep was gekomen, ontvangen had kunnen worden in zijn hoger beroep.

Op 1 juli 2023 is de Wet tot wijziging van de Faillissementswet (Fw) ter verbetering van de doorstroom van de gemeentelijke schuldhulpverlening naar de wettelijke schuldsaneringsregeling natuurlijke personen (Wsnp) in werking getreden (Staatsblad 2023, 87 en 175). Met de inwerkingtreding van deze wet is, onder andere, artikel 349a lid 1 Fw gewijzigd. Deze wijziging houdt in dat de termijn van de schuldsaneringsregeling anderhalf jaar bedraagt (was: drie jaar) te rekenen (a) vanaf de dag van de uitspraak tot toepassing van de schuldsaneringsregeling, of (b) – en dat is nieuw – vanaf de dag waarop de eerste aflossing is gedaan in het kader van de buitengerechtelijke schuldregeling, zoals bedoeld in artikel 285 lid 1 onder f Fw.

Het doel van de schuldsaneringsregeling is door de wetswijziging van 1 juli 2023 niet veranderd. Dat doel was en is het bewerkstelligen dat de schuldenaar zich ten behoeve van de gezamenlijke schuldeisers maximaal inspant om, rekening houdend met alle omstandigheden van het geval maar met als uitgangspunt de verplichtingen die de wet op de schuldenaar legt, een zo hoog mogelijke uitkering aan de gezamenlijke schuldeisers te realiseren. Als dat is gebeurd krijgt de schuldenaar de zogenaamde ‘schone lei’.

Het hof is van oordeel dat in dit geval niet is komen vast te staan en evenmin voldoende aannemelijk is gemaakt dat [appellant] tijdens de buitengerechtelijke schuldregeling de verplichtingen van de wettelijke schuldsaneringsregeling correct heeft nageleefd. [appellant] heeft namelijk niet 36 uur per week gewerkt en/of gesolliciteerd tijdens het minnelijk traject. Hij heeft namelijk 32 uur gewerkt. Uit het proces-verbaal van de mondelinge behandeling in eerste aanleg blijkt dat hij niet meer dan 32 uur per week wilde werken vanwege een aantal hem betreffende klachten. [appellant] heeft echter geen keuringsrapport overgelegd waaruit blijkt dat hij ten tijde van de periode bij de Kredietbank niet in staat was om 36 uur per week te werken en/of te solliciteren. Bij gelegenheid van de mondelinge behandeling in hoger beroep heeft [appellant] verklaard dat hij geen doktersverklaring heeft die ziet op de betreffende periode bij de Kredietbank. Hierbij acht het hof van belang dat als [appellant] onder vergelijkbare omstandigheden in de WSNP om een vrijstelling van de sollicitatie- en arbeidsplicht had gevraagd, de rechter-commissaris deze vrijstelling zonder keuringsrapport naar alle waarschijnlijkheid niet had toegekend (artikel 3.5 sub g van de Recofa-richtlijnen voor schuldsaneringsregelingen (Voetnoot 1) (versie 1 juli 2023)). Het hof acht verder van belang dat [appellant] met toepassing van de hardheidsclausule van artikel 288, derde lid, FW tot de schuldsanering door de rechtbank is toegelaten. Dat betekent dat de rechtbank, ondanks dat een deel van de schuldenlast bestaat uit schulden welke naar hun aard niet als te goeder trouw kunnen worden aangemerkt, al rekening heeft gehouden met het verbeterde gedrag van [appellant] in de periode (kort) voor de toelatingszitting.