Parket bij de Hoge Raad, strafrecht overig

CONCLUSIE

B.F. Keulen

In de zaak

[verdachte] ,

geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1971

hierna: de verdachte.

‘hij, als marktdeelnemer, op een of meer tijdstippen op of omstreeks 12 januari 2016 te Luik, België, in elk geval in België en/of te Eindhoven en/of Gronsveld, gemeente Eijsden-Margraten en/of [plaats] , in elk geval in Nederland, meermalen, althans eenmaal, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, opzettelijk de bevoegde instanties niet onverwijld in kennis heeft gesteld van (een) voorval(len) met betrekking tot geregistreerde stoffen als omschreven in bijlage 1 van de Verordening nr. 273/2004 van het Europees Parlement en de Raad, die/dat er op wijzen/wijst of kunnen/kan wijzen, dat deze in de handel te brengen geregistreerde stoffen wellicht misbruikt zullen worden voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen en/of psychotrope stoffen,

hebbende hij, verdachte, en/of zijn mededader(s) opzettelijk

* (een) hoeveelhe(i)d(en) van 935 kilogram zwavelzuur en/of 81 kilogram zoutzuur (Zaakdossier 7)

en/of

* een hoeveelheid van 432 kilogram zoutzuur (Zaakdossier 8)

en/of

* (een) hoeveelhe(i)d(en) van 300 liter zoutzuur en/of 400 liter zwavelzuur (Zaakdossier 9)

vervoerd en/of ontvangen en/of opgeslagen en/of voorhanden gehad.’

‘Het hof heeft uit het onderzoek ter terechtzitting door de inhoud van wettige bewijsmiddelen niet de overtuiging bekomen dat verdachte het onder 2 tenlastegelegde heeft begaan, zodat hij daarvan zal worden vrijgesproken. Het hof overweegt daartoe het volgende.

De aan verdachte onder feit 2 tenlastegelegde schending van de meldplicht van verdachte is gebaseerd op de Europese verordening die regels stelt over het toezicht op de (internationale) handel binnen de Europese Unie (interne handel) in drugsprecursoren (Vo. 273/2004 van 11 februari 2004, aangepast bij Vo. 1258/2013 van 20 november 2013). Drugsprecursoren zijn grondstoffen die niet alleen kunnen worden gebruikt voor de vervaardiging van legale chemische producten, maar kunnen ook worden misbruikt voor de illegale productie van drugs. Het met deze verordeningen ingestelde controlesysteem is bedoeld om te voorkomen dat deze stoffen worden gebruikt voor de illegale productie van verdovende middelen en psychotrope stoffen. Omdat het merendeel van deze stoffen ook voor talloze legale doeleinden kan worden gebruikt en de handel in deze stoffen in beginsel legaal is, kan de handel in deze stoffen niet algemeen worden verboden. In Europese verordeningen – waaronder de genoemde verordening 273/2004 – zijn daarom maatregelen genomen om het juiste evenwicht te vinden tussen enerzijds de wens te voorkomen dat drugsprecursoren in handen komen van illegale drugsproducenten en anderzijds het streven om de chemische bedrijfstak in staat te stellen nuttige en legale toepassingen aan deze stoffen te blijven geven.

De aan de verdachte ten laste gelegde schending van de meldplicht is toegesneden op art. 8 lid 1 van de genoemde verordening. Deze bepaling luidt: ‘De marktdeelnemers stellen de bevoegde instanties onverwijld in kennis van elk voorval, zoals ongewone orders voor of transacties met geregistreerde stoffen, dat erop kan wijzen dat deze in de handel te brengen stoffen wellicht worden misbruikt om verdovende middelen of psychotrope stoffen op illegale wijze te vervaardigen. Daartoe verstrekken de marktdeelnemers alle beschikbare informatie aan de hand waarvan de bevoegde instanties de legitimiteit van de desbetreffende order of transactie kunnen verifiëren’. De in de tenlastelegging voorkomende termen, zoals ‘marktdeelnemers’ en ‘voorval’, moeten daarom worden geacht te zijn gebruikt in dezelfde betekenis als daaraan toekomt in (artikel 8 lid 1 van) de genoemde verordening. Het begrip ‘markdeelnemer’ wordt in artikel 2, onder d van de genoemde verordening ruim omschreven als: ‘elke natuurlijke of rechtspersoon die betrokken is bij het in de handel brengen van geregistreerde stoffen’. Het hof acht de verdachte weliswaar aan te merken als een marktdeelnemer in de genoemde zin. Echter, gelet op zowel de strekking van de genoemde verordening – waarbij onder andere met vergunnings-, registratie- en meldingsplichten wordt getracht een juist evenwicht tussen illegale en legale praktijken te bewerkstellingen – als die van de delictsomschrijving van artikel 8 lid 1 van de genoemde verordening, acht het hof de aard van de ten laste gelegde en feitelijk verrichte gedragingen van de verdachte en de omstandigheden waaronder deze plaatsvonden – zijnde het vervoeren en/of ontvangen en/of opslaan en/of voorhanden hebben van geregistreerde stoffen – niet zodanig dat in casu sprake is van een meldingsplichtig ‘voorval’, zoals bedoeld in artikel 8 lid 1 Vo. 273/2004.’

‘Artikel 1

Toepassingsgebied en doel

Deze verordening stelt geharmoniseerde maatregelen vast voor het toezicht binnen de Unie op bepaalde stoffen die vaak voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen en psychotrope stoffen worden gebruikt, teneinde misbruik van deze stoffen te voorkomen.

Artikel 2

Definities

Voor de toepassing van deze verordening wordt verstaan onder:

a) geregistreerde stof: elke in bijlage I genoemde stof die kan worden gebruikt voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen of psychotrope stoffen, met inbegrip van mengsels en natuurproducten die dergelijke stoffen bevatten; (…)

b) niet-geregistreerde stof: elke stof die niet in bijlage I wordt genoemd, maar waarvan bekend is dat ze is gebruikt bij de illegale vervaardiging van verdovende middelen of psychotrope stoffen;

c) in de handel brengen: elke levering, al dan niet tegen betaling, van geregistreerde stoffen in de Unie, dan wel, met het oog op de levering ervan in de Unie, de opslag, vervaardiging, productieverwerking, de handel, distributie of handelsbemiddeling in deze stoffen;

d) marktdeelnemer: elke natuurlijke of rechtspersoon die betrokken is bij het in de handel brengen van geregistreerde stoffen;

e) (…)

f) speciale vergunning: een vergunning die wordt afgegeven aan een welbepaald type marktdeelnemer;

g) speciale registratie: een registratie die wordt uitgevoerd voor een welbepaald type marktdeelnemer;

h) gebruiker: een natuurlijke of rechtspersoon die geen marktdeelnemer is en die een geregistreerde stof in bezit houdt en zich bezighoudt met de verwerking, formulering, verbruik, opslag, bewaring, behandeling, overbrenging in recipiënten, overbrenging van de ene recipiënt naar de andere, vermenging, omzetting of enig ander gebruik van geregistreerde stoffen;

i) (…).

Artikel 3

Voorschriften voor het in de handel brengen van geregistreerde stoffen

1. Elke marktdeelnemer die geregistreerde stoffen van de categorieën 1 en 2 van bijlage I in de handel wil brengen, moet een verantwoordelijke aanwijzen voor de handel in geregistreerde stoffen, aan de bevoegde instanties de naam en de contactgegevens van deze persoon meedelen en hen onverwijld van elke wijziging van deze gegevens in kennis stellen. (…)

2. Alvorens geregistreerde stoffen van categorie 1 van bijlage I in hun bezit te mogen houden of in de handel te mogen brengen, verkrijgen marktdeelnemers en gebruikers een vergunning die door de bevoegde instanties van de lidstaat waar zij zijn gevestigd, is afgegeven. (…)

3. Marktdeelnemers die houder zijn van een vergunning, leveren geregistreerde stoffen van categorie 1 van bijlage I alleen aan marktdeelnemers of gebruikers die zelf tevens houder zijn van een vergunning en die een afnemersverklaring als bedoeld in artikel 4, lid 1, hebben ondertekend.

(…)

6. Marktdeelnemers verkrijgen een door de bevoegde instanties van de lidstaat waar zij zijn gevestigd afgegeven registratie alvorens geregistreerde stoffen van categorie 2 van bijlage I in de handel te brengen. (…)6 bis. Marktdeelnemers die houder zijn van een registratie, leveren geregistreerde stoffen van subcategorie 2A van bijlage I alleen aan andere marktdeelnemers of gebruikers die zelf houder zijn van een dergelijke registratie en die een afnemersverklaring als bedoeld in artikel 4, lid 1, hebben ondertekend.

(…)

Artikel 4

Afnemersverklaring

1. Onverminderd lid 4 van dit artikel en de artikelen 6 en 14, vraagt elke in de Unie gevestigde marktdeelnemer die aan een afnemer een geregistreerde stof van categorie 1 of 2 van bijlage I levert de afnemer om een verklaring waarin de gebruiksdoeleinden van de geregistreerde stof worden gespecificeerd. (…)

2. In plaats van de in lid 1 bedoelde verklaring voor afzonderlijke transacties mag een marktdeelnemer die een afnemer regelmatig een geregistreerde stof van categorie 2 van bijlage I bij deze verordening levert, voor meerdere transacties met deze geregistreerde stof binnen een periode van maximaal één jaar ook één enkele verklaring aanvaarden, mits hij zich ervan heeft vergewist dat aan de volgende criteria is voldaan:

a) hij heeft de stof in de voorafgaande twaalf maanden al ten minste driemaal aan deze afnemer geleverd;

b) hij heeft geen reden om aan te nemen dat de stof voor illegale doeleinden zal worden gebruikt;

c) de bestelde hoeveelheden zijn niet ongebruikelijk voor die afnemer.

(…)

3. Marktdeelnemers die stoffen van categorie 1 van bijlage I leveren, stempelen en dateren een kopie van de afnemersverklaring om te bevestigen dat de kopie met het origineel overeenstemt. Deze kopie moet elk vervoer van stoffen van categorie 1 in de Unie vergezellen en op verzoek worden getoond aan de autoriteiten die bevoegd zijn de inhoud van voertuigen tijdens het vervoer te controleren.

(…)

Artikel 5

Documenten

1. Onverminderd artikel 6 zorgen de marktdeelnemers ervoor dat elke transactie die leidt tot het in de handel brengen van geregistreerde stoffen van categorie 1 of 2 van bijlage I, overeenkomstig de leden 2 tot en met 5 naar behoren gedocumenteerd is. Deze verplichting geldt niet voor marktdeelnemers die houder zijn van een speciale vergunning of die het voorwerp uitmaken van een speciale registratie in de zin van artikel 3, respectievelijk de leden 2 en 6.

2. De handelsbescheiden, zoals facturen, vrachtbrieven, administratieve bescheiden en vervoer- en andere verzendingsdocumenten, moeten voldoende informatie bevatten om het volgende met zekerheid te kunnen vaststellen:

a) de naam van de geregistreerde stof zoals die in de categorieën 1 en 2 van bijlage I voorkomt;

b) de hoeveelheid en het gewicht van de geregistreerde stof en, in geval van mengsels of natuurproducten, de hoeveelheid en het gewicht, indien beschikbaar, van het mengsel of het natuurproduct, evenals de hoeveelheid en het gewicht, of het gewichtspercentage, van elke in het mengsel voorkomende stof van categorie 1 of 2 van bijlage I;

c) de naam en het adres van de leverancier, de distributeur, de geconsigneerde en, in voorkomend geval, van andere marktdeelnemers die rechtstreeks bij de transactie betrokken zijn, zoals gedefinieerd in artikel 2, onder c) en d).

3. De documentatie moet bovendien de in artikel 4 bedoelde afnemersverklaring bevatten.

4. De marktdeelnemers bewaren deze documenten betreffende hun activiteiten om te kunnen voldoen aan hun verplichtingen uit hoofde van lid 1.

(…)

Artikel 6

Vrijstellingen

De voorschriften in de artikelen 3, 4 en 5 gelden niet voor transacties in geregistreerde stoffen van categorie 2 van bijlage I, indien het gaat om hoeveelheden die, over een periode van één jaar, niet groter zijn dan die welke in bijlage II worden genoemd.

Artikel 7

Etikettering

De marktdeelnemers zorgen ervoor dat geregistreerde stoffen van categorie 1 of 2 van bijlage I van een etiket zijn voorzien alvorens ze geleverd worden. Het etiket vermeldt de naam van de stof zoals deze in bijlage I is vermeld. De marktdeelnemers mogen daarnaast ook hun gewone etiketten aanbrengen. (…)

Artikel 8

Kennisgeving aan de bevoegde instanties

1. De marktdeelnemers stellen de bevoegde instanties onverwijld in kennis van elk voorval, zoals ongewone orders voor of transacties met in de handel te brengen geregistreerde stoffen, dat erop kan wijzen dat die in de handel te brengen stoffen wellicht worden misbruikt om verdovende middelen of psychotrope stoffen op illegale wijze te vervaardigen. Daartoe verstrekken de marktdeelnemers alle beschikbare informatie aan de hand waarvan de bevoegde instanties de legitimiteit van de desbetreffende order of transactie kunnen verifiëren.

2. De marktdeelnemers verstrekken de bevoegde instanties beknopte relevante informatie over hun transacties met geregistreerde stoffen.

(…)

Artikel 9

Richtsnoeren

1. De Commissie stelt richtsnoeren op en werkt ze bij om de samenwerking tussen de bevoegde instanties, de marktdeelnemers en de chemische industrie te vergemakkelijken, met name ten aanzien van niet-geregistreerde stoffen.

2. De richtsnoeren omvatten met name:

a) informatie over manieren om verdachte transacties te herkennen en te melden;

b) een geregeld bijgewerkte lijst van niet-geregistreerde stoffen, om de industrie in staat te stellen vrijwillig op de handel in deze stoffen toe te zien;

c) andere eventueel nuttig geachte informatie.

3. De bevoegde instanties zorgen ervoor dat de richtsnoeren en de in lid 2, onder b, bedoelde lijst geregeld op een door hen gepast geachte wijze worden verspreid, overeenkomstig de doeleinden van de richtsnoeren.

Artikel 10

Bevoegdheden en plichten van de bevoegde instanties

1. Met het oog op een correcte toepassing van de artikelen 3 tot en met 8 neemt elke lidstaat de nodige maatregelen om de bevoegde instanties in staat te stellen hun controle- en toezichtstaken uit te oefenen, en met name:

a) informatie te verkrijgen over alle orders voor of transacties met geregistreerde stoffen;

b) de bedrijfsruimten van de marktdeelnemers en gebruikers te betreden om bewijzen van onregelmatigheden te verzamelen;

c) waar nodig, zendingen vast te houden en in beslag te nemen die niet voldoen aan het bepaalde in deze verordening.

2. Elke lidstaat kan de nodige maatregelen vaststellen om zijn bevoegde instanties in staat te stellen de controle van en het toezicht op verdachte transacties met niet-geregistreerde stoffen uit te voeren, en met name:

a) informatie te verkrijgen over alle orders voor of transacties met niet-geregistreerde stoffen;

b) bedrijfsruimten te betreden om bewijzen van verdachte transacties met niet-geregistreerde stoffen te verzamelen;

c) waar nodig, zendingen vast te houden en in beslag te nemen om te voorkomen dat specifieke niet-geregistreerde stoffen worden gebruikt voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen of psychotrope stoffen.

(…)

Artikel 12

Sancties

De lidstaten stellen de sancties vast die bij overtreding van deze verordening worden opgelegd en nemen alle nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat de verordening wordt toegepast. De sancties moeten doeltreffend, evenredig en afschrikkend zijn.’

10. Zoutzuur en zwavelzuur staan vermeld in categorie 3 van Bijlage I bij Verordening (EG) nr. 273/2004.

11. Verordening (EG) nr. 273/2004 verving Richtlijn 92/109/EEG (zie art. 17). (Voetnoot 4) Art. 5 van die richtlijn verplichtte de lidstaten de nodige maatregelen te nemen ‘om ervoor te zorgen dat een nauwe samenwerking tot stand wordt gebracht tussen de bevoegde autoriteiten en de deelnemers aan het handelsverkeer opdat deze laatsten - de bevoegde autoriteiten onverwijld in kennis stellen van alle voorvallen, zoals ongebruikelijke orders en transacties betreffende geregistreerde stoffen, die doen vermoeden dat deze stoffen die in de handel zullen worden gebracht dan wel vervaardigd, misbruikt kunnen worden voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen of psychotrope stoffen’. Aan die verplichting was uitvoering gegeven in art. 2 van de Wet voorkoming misbruik chemicaliën die in 1995 tot stand kwam. (Voetnoot 5) Dat artikel bepaalde dat nader omschreven (rechts)personen de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport onverwijld in kennis dienden te stellen ‘van alle voorvallen die doen vermoeden dat geregistreerde stoffen die in de handel zullen worden gebracht, zullen worden vervaardigd of voor de in-, uit-, of doorvoer zijn bestemd, misbruikt kunnen of zullen worden voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen of psychotrope stoffen’.

‘(2) Artikel 12 van het Verdrag van Wenen, dat betrekking heeft op de handel in drugsprecursoren (stoffen die vaak worden gebruikt bij de illegale vervaardiging van verdovende middelen en psychotrope stoffen), wordt, wat de handel tussen de Gemeenschap en derde landen betreft, uitgevoerd bij Verordening (EEG) nr. 3677/90 van de Raad van 13 december 1990 houdende maatregelen om te voorkomen dat bepaalde stoffen worden misbruikt voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen en psychotrope stoffen (…).

(3) Artikel 12 van het Verdrag van Wenen voorziet in het treffen van passende maatregelen om toezicht uit te oefenen op de vervaardiging en distributie van precursoren. Dit vereist maatregelen betreffende de handel in precursoren tussen de lidstaten. Deze zijn genomen bij Richtlijn 92/109/EEG van de Raad van 14 december 1992 inzake de vervaardiging en het in de handel brengen van bepaalde stoffen die worden gebruikt voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen en psychotrope stoffen (…). Met het oog op de gelijktijdige toepassing van geharmoniseerde voorschriften in alle lidstaten wordt een verordening geschikter geacht dan de huidige richtlijn,

(…)

(10) Er moeten maatregelen worden genomen om de marktdeelnemers te stimuleren de bevoegde instanties in kennis te stellen van verdachte transacties met de in bijlage I genoemde stoffen.

(11) Er moeten maatregelen worden genomen om een beter toezicht op de handel in de in bijlage I genoemde geregistreerde stoffen binnen de Gemeenschap te waarborgen.

(12) Alle transacties die ertoe leiden dat geregistreerde stoffen van categorie 1 of 2 van bijlage I in de handel worden gebracht, moeten goed gedocumenteerd zijn. De marktdeelnemers moeten de bevoegde instanties elke verdachte transactie met de in bijlage I genoemde stoffen melden. Transacties in stoffen van categorie 2 van bijlage I moeten hiervan echter zijn vrijgesteld, indien het gaat om hoeveelheden die niet groter zijn dan die welke in bijlage II worden genoemd.

(13) Van een aanzienlijk aantal andere stoffen, waarvan er vele legaal in grote hoeveelheden worden verhandeld, is bekend dat ze als precursoren bij de illegale vervaardiging van synthetische drugs en psychotrope stoffen worden gebruikt. Een even strenge controle op deze stoffen als op die in de bijlage zou een onnodige handelsbelemmering in de vorm van bedrijfsvergunningen en documentatie van handelstransacties betekenen. Er moet derhalve op communautair niveau een flexibeler mechanisme worden ingesteld waarbij dergelijke transacties aan de bevoegde instanties in de lidstaten worden gemeld.’

‘Op grond van artikel 12 van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen de sluikhandel in verdovende middelen en psychotrope stoffen (Verdrag van Wenen, 1988) is een systeem vereist om toezicht te houden op de internationale handel in drugsprecursoren. Dit systeem moet ervoor zorgen dat de stoffen die nodig zijn om verdovende middelen en psychotrope stoffen te vervaardigen, niet in handen komen van personen die zich bezighouden met de (illegale) productie hiervan.

Omdat deze stoffen ook voor talloze legale doeleinden kunnen worden gebruikt en de handel in deze stoffen in beginsel legaal is, kan toegang tot deze stoffen niet algemeen worden verboden. Er moeten derhalve maatregelen worden genomen om het juiste evenwicht te vinden tussen enerzijds de wens om te voorkomen dat drugsprecursoren in handen komen van illegale drugsproducenten en anderzijds het streven om te voorzien in de commerciële behoeften van de chemische bedrijfstak.

(…)

In 2004 zijn (…) twee Europese verordeningen vastgesteld met betrekking tot de vervaardiging en/of handel in en het toezicht op de in- en uitvoer van drugsprecursoren. Het betreft de verordening (EG) nr. 273/2004 van het Europees Parlement en de Raad van 11 februari 2004 inzake drugsprecursoren (PbEU L 47) en de verordening (EG) nr. 111/2005 van de Raad van 22 december 2004 houdende voorschriften voor het toezicht op de handel tussen de Gemeenschap en derde landen in drugsprecursoren (PbEU L 22). (…). De Wvmc bevat de implementatie van beide regelingen en dient dan ook te worden aangepast. Dat houdt in dat diverse bepalingen komen te vervallen of worden vervangen, aangezien de desbetreffende materie nu in de verordeningen wordt geregeld. Om uitvoering te geven aan de verordeningen, is het echter noodzakelijk dat er in de nationale regelgeving sancties worden opgelegd in geval van overtreding van specifieke bepalingen in de verordeningen. Dit is tevens als verplichting neergelegd in artikel 31, van Verordening nr. 111/2005 en artikel 12, van Verordening nr. 273/2004. Er is voor gekozen om het systeem van de Wvmc aan te houden en de verbodsbepalingen onder de Wet op de economische delicten (hierna: WED) te brengen.’

‘Artikel 9

1. De in de Unie gevestigde marktdeelnemers stellen de bevoegde instanties onverwijld in kennis van elk voorval, zoals ongewone orders voor of transacties met geregistreerde stoffen, dat erop kan wijzen dat dergelijke voor in- en uitvoer of intermediaire activiteiten bestemde stoffen wellicht worden misbruikt om verdovende middelen of psychotrope stoffen op illegale wijze te vervaardigen.

De marktdeelnemers verstrekken daartoe alle beschikbare informatie, zoals:

a) de naam van de geregistreerde stof;

b) de hoeveelheid en het gewicht van de geregistreerde stof;

c) de naam en het adres van de exporteur, de importeur, de uiteindelijke ontvanger en, in voorkomend geval, de persoon die zich bezighoudt met de intermediaire activiteiten.

Deze informatie wordt uitsluitend verzameld om misbruik van geregistreerde stoffen te voorkomen.’ (Voetnoot 11)

Artikel 15

‘1. Bij algemene maatregel van bestuur worden, zo nodig per daarbij te onderscheiden categorieën transacties, indicatoren vastgesteld aan de hand waarvan wordt beoordeeld of een transactie wordt aangemerkt als een ongebruikelijke transactie.’

Artikel 16

‘1. Een instelling meldt een verrichte of voorgenomen ongebruikelijke transactie onverwijld nadat het ongebruikelijke karakter van de transactie bekend is geworden, aan de Financiële inlichtingen eenheid.’

Artikel 19

‘1. Gegevens of inlichtingen die in overeenstemming met de artikelen 16 of 17 te goeder trouw zijn verstrekt, kunnen niet dienen als grondslag voor of ten behoeve van een opsporingsonderzoek of een vervolging wegens verdenking van, of als bewijs ter zake van een tenlastelegging wegens witwassen of financieren van terrorisme door de instelling die deze gegevens of inlichtingen heeft verstrekt.

2. Gegevens of inlichtingen die zijn verstrekt in de redelijke veronderstelling dat uitvoering wordt gegeven aan de artikelen 16 of 17 kunnen niet dienen als grondslag voor of ten behoeve van een opsporingsonderzoek of een vervolging wegens verdenking van, of als bewijs ter zake van een tenlastelegging wegens, overtreding van artikel 272 van het Wetboek van Strafrecht door de instelling die deze gegevens of inlichtingen heeft verstrekt.’

20. Art. 4 Uitvoeringsbesluit Wwft 2018 bepaalt dat de indicatoren, bedoeld in art. 15, eerste lid, van de wet, zijn vastgesteld in de bijlage bij dit besluit. Die bijlage omschrijft bij verschillende instellingen verschillende toepasselijke indicatoren. Zo wordt als instelling onder meer genoemd een ‘Beroeps- of bedrijfsmatig handelende koper of verkoper van goederen, voor zover betaling van deze goederen in contanten plaatsvindt voor een bedrag van € 10.000 of meer’. Toepasselijke indicator is onder meer ‘Een transactie waarbij tegen geheel of gedeeltelijke contante betaling een of meerdere voertuigen, schepen, kunstvoorwerpen, antiquiteiten, edelstenen, edele metalen, sieraden of juwelen gekocht of verkocht worden, waarbij het contant te betalen bedrag € 20.000,- of meer bedraagt’.

21. Deze meldingsplicht hangt samen met art. 33 van de vierde anti-witwasrichtlijn (Richtlijn (EU) 2015/849 (Voetnoot 19)), dat thans als volgt luidt:

‘1. De lidstaten verlangen dat de meldingsplichtige entiteiten en, in voorkomend geval, de bestuurders en werknemers daarvan, ten volle samenwerken door:

a) de FIE onmiddellijk en uit eigen beweging in te lichten, inclusief door het doen van een melding, indien de meldingsplichtige entiteit weet, vermoedt of redelijkerwijs kan vermoeden dat geldmiddelen, ongeacht het bedrag, opbrengsten van criminele activiteiten zijn of met terrorismefinanciering verband houden en door het in dergelijke gevallen onmiddellijk reageren op verzoeken van de FIE om bijkomende informatie, en

b) de FIE op haar verzoek rechtstreeks alle noodzakelijke informatie te verstrekken. Alle verdachte transacties, met inbegrip van transactiepogingen, worden gemeld.

. 2. De persoon die overeenkomstig artikel 8, lid 4, onder a), is aangesteld, stuurt de in lid 1 bedoelde informatie door aan de FIE van de lidstaat op het grondgebied waarvan de meldingsplichtige entiteit die de informatie doorstuurt, gevestigd is.’ (Voetnoot 20)

22. Niet alleen overeenkomsten, maar ook verschillen met de meldingsplicht in de vierde anti-witwasrichtlijn kunnen licht werpen op de reikwijdte van de meldingsplichten inzake drugsprecursoren. De meldingsplicht betreffende witwassen strekt ertoe transacties aan het licht te brengen die met uit de baten van strafbare feiten verworven voorwerpen van doen hebben. Dat kan verklaren waarom zowel de aankoop van een auto voor meer dan € 20.000 aan contant geld als de verkoop van een auto voor meer dan € 20.000 aan contant geld meldingsplichtig is. Bij de meldingsplicht inzake drugsprecursoren staat niet de wijze van verwerving van het voorwerp centraal, maar de aard van het voorwerp.

23. Ook een tweede verschil springt in het oog. In art. 19 Wwft zijn bepalingen opgenomen die zien op de situatie waarin een instelling gegevens of inlichtingen heeft verstrekt en vervolgens zelf strafrechtelijk in de problemen verzeild raakt. De bruikbaarheid van verstrekte gegevens in het kader van de opsporing en vervolging jegens de instelling wordt door deze bepalingen beperkt. De bepalingen hebben een achtergrond in de toepasselijke richtlijn. (Voetnoot 21) Verordening (EG) nr. 273/2004 bevat niet een bepaling die een meldingsplichtige entiteit bij een melding ‘te goeder trouw’ van aansprakelijkheid vrijwaart.

‘U moet verdachte of ongebruikelijke transacties van drugsprecursoren direct melden! Dat geldt ook voor een voorbereiding op zo’n transactie of een ander voorval met drugsprecursoren. Voorbeelden:

• diefstal van drugsprecursoren

• ongewone orders

• afleveradressen

• ongebruikelijke transacties’

‘Verdachte of ongebruikelijke transacties met drugsprecursoren herkent u bijvoorbeeld aan:

Identiteit van de klant • Nieuwe klant voor de stoffen die in deze brochure zijn genoemd. • Onaangekondigd bezoek door uw nieuwe klant. • Een klant die de producten direct meeneemt. • Een klant die weigert de order te ondertekenen of weigert zich op uw verzoek te legitimeren. • Een klant die geen adres en vast telefoonnummer of ongebruikelijke contactgegevens geeft. • Een klant zonder vestigingsplaats, kantooradres of opslagplaats. • Een klant die geen lid is van een handels- of producentenorganisatie. • Een klant die niet eenvoudig uit een trade-directory (handelssysteem) kan worden gehaald.

Zakelijke praktijken • Een privé-adres of postbusnummer als afleveradres van de stoffen. • Onregelmatig bestelpatroon. • Betaling in contanten, per cheque of postwissel. • Orders uit het buitenland met inconsistentie(s) rond de betaling. • Orders van bekende klanten, waarbij levering aan een natuurlijk persoon wordt gevraagd. • Gebruik van bevrachter of douaneagent als uiteindelijke klant. • Verzoek tot levering aan een tussenpersoon van wie de vestigingsplaats onverenigbaar lijkt met de beweerde vestigingsplaats van de eindgebruiker.

Manier van leveren • Ophalen van de goederen met een privé-vervoermiddel. • Kopen in kleine verpakkingen terwijl normaal gebruik industrieel is. • Levering via een ongebruikelijke transit-route. • Levering op een ongebruikelijk afleveradres of afleverlocatie. • Vraag om levering in niet-commerciële of niet-gemerkte verpakking. • Orders voor chemicaliën waar de leverings- en/of de transportkosten niet in verhouding staan tot de waarde van de goederen.

Gebruik van de goederen • Hoeveelheid past niet bij bedrijfsactiviteiten van de klant. • Indicatie van gebruik komt niet overeen met bestelde goederen. • Export naar landen waar geen normaal gebruiksdoel aanwezig is. • Orders door bedrijven die geen gebruiksdoel voor de goederen hebben. • Orders van meer dan één precursor of essentiële stof. • Orders waarbij geregistreerde stoffen voorkomen in een lange lijst van niet-geregistreerde stoffen (en daarom minder of niet opvallen).’

26. Uit dit informatieblad kan worden afgeleid dat het zich alleen op de ‘verkoopzijde’ van de transactie richt.

27. De Wet voorkoming misbruik chemicaliën stelt, wat Verordening (EG) nr. 273/2004 betreft, ook andere gedragingen dan het niet naleven van de meldingsplicht strafbaar. (Voetnoot 23) In de praktijk wordt wel vervolgd voor het als marktdeelnemer in bezit hebben van geregistreerde stoffen van categorie 1 van bijlage I zonder de vereiste vergunning (art. 3, tweede lid, eerste volzin, Verordening (EG) nr. 273/2004). (Voetnoot 24)

31. Ook aan Uw Raad zijn enkele malen zaken voorgelegd waarin de verdachte was veroordeeld wegens handelen in strijd met de meldingsplicht van art. 8, eerste lid, Verordening (EG) nr. 273/2004. In het arrest dat in HR 13 juni 2017, ECLI:NL:HR:2017:1078 voorlag, was onder meer bewezenverklaard dat de verdachte als marktdeelnemer de bevoegde instanties opzettelijk niet in kennis had gesteld van voorvallen met betrekking tot geregistreerde stoffen die erop konden wijzen dat deze in de handel te brengen geregistreerde stoffen wellicht misbruikt zouden worden voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen of psychotrope stoffen, hebbende hij, verdachte, telkens opzettelijk een (grote) hoeveelheid aceton, tolueen, zoutzuur en/of zwavelzuur verkocht en/of geleverd. Het hof had in een bewijsoverweging uiteengezet waarom sprake was van ‘voorvallen met betrekking tot geregistreerde stoffen die erop wijzen of kunnen wijzen dat deze in de handel te brengen stoffen wellicht misbruikt zullen worden voor de vervaardiging van drugs en dat zulks verdachte ook duidelijk was’. Zo stelde het hof onder meer vast dat het om verhoudingsgewijs grote hoeveelheden ging van stoffen die behoren tot categorie 3, welke gebruikt kunnen worden om stoffen als bedoeld in lijst I behorend bij de Opiumwet te vervaardigen; dat de verdachte altijd contant betaalde; dat de verdachte heeft verklaard dat hij een soort tussenhandelaar was, en dat hij geen nadere gegevens van zijn kopers of de bestemming van de stoffen vermeldde bij de aankoop of bestelling van de stoffen. Het derde middel betwistte dat sprake was van verdachte transacties. A-G Machielse was van oordeel dat het middel faalde. Uw Raad verwierp het middel met de aan art. 81, eerste lid, RO ontleende formulering.

32. In het arrest dat in HR 19 november 2019, ECLI:NL:HR:2019:1803 voorlag, was bewezenverklaard dat de verdachte als marktdeelnemer de bevoegde instanties opzettelijk niet onverwijld in kennis had gesteld van voorvallen met betrekking tot geregistreerde stoffen, te weten aceton, zoutzuur, zwavelzuur, methylethylketon en kaliumpermanganaat, die er op wezen of konden wijzen dat deze in de handel te brengen geregistreerde stoffen wellicht misbruikt zouden worden voor de illegale vervaardiging van verdovende middelen of psychotrope stoffen. De bewezenverklaring berustte onder meer op de ter terechtzitting afgelegde verklaring van de verdachte, inhoudend: ‘Ik zag op de facturen dat sommige van de door mij bestelde chemicaliën drugsprecursoren zijn. Ik heb de orders en transacties van de partijen chemicaliën niet gemeld bij de daartoe bevoegde instanties.’ In cassatie werd geklaagd dat niet met het vereiste opzet was gehandeld. A-G Wattel meende dat het hof het vereiste opzet uit de bewijsmiddelen had kunnen afleiden; Uw Raad verwierp het middel met de aan art. 81, eerste lid, RO ontleende formulering.

33. In HR 15 juni 2021, ECLI:NL:HR:2021:849 deed Uw Raad uitspraak in een zaak waarin in cassatie de vraag was voorgelegd of de bewezenverklaring, inhoudende een schending van de meldingsplicht van art. 8 Verordening (EG) nr. 273/2004, strijd met het nemo tenetur-beginsel opleverde. Ten laste van de verdachte was onder meer bewezenverklaard dat hij als marktdeelnemer opzettelijk de bevoegde instanties niet onverwijld in kennis had gesteld van één of meer voorvallen met betrekking tot geregistreerde stoffen die erop konden wijzen dat deze in de handel te brengen geregistreerde stoffen wellicht werden misbruikt om verdovende middelen en/of psychotrope stoffen op illegale wijze te vervaardigen, ‘door een hoeveelheid van 4000 liter zoutzuur op te slaan en/of voorhanden te hebben’. A-G Hofstee stelde onder meer vast dat het hof had geoordeeld ‘dat, gelet op de feitelijke constellatie in deze zaak, de meldingsplicht moet worden gesitueerd in een fase die zich kenmerkt door een intracommunautair-geharmoniseerd toezicht en aan een strafrechtelijk onderzoek voorafgaat’ en was van oordeel dat de klacht faalde. Uw Raad overwoog:

2.5.2 Op grond van deze vaststellingen heeft het hof geoordeeld dat de verdachte als marktdeelnemer op grond van artikel 8 lid 1 Verordening de verplichting had tot verstrekking van informatie met betrekking tot mogelijk misbruik van geregistreerde stoffen om verdovende middelen of psychotrope stoffen op illegale wijze te vervaardigen, maar dat hij niet aan die verplichting heeft voldaan. Het hof heeft verder geoordeeld dat de veroordeling wegens het niet-nakomen van deze verplichting tot het verstrekken van informatie geen schending van het nemo tenetur-beginsel oplevert. Daarbij heeft het betrokken dat deze verplichting al bestond op een moment dat nog geen sprake was van een verdenking van enig strafbaar feit of een “criminal charge” in de zin van artikel 6 EVRM.

2.5.3. Het oordeel van het hof dat de veroordeling wegens het niet-nakomen van deze verplichting tot het verstrekken van informatie geen schending van het – door artikel 6 EVRM en tevens in het Handvest gewaarborgde – nemo tenetur-beginsel oplevert, getuigt niet van een onjuiste rechtsopvatting en is niet onbegrijpelijk. (…)’

‘hij op tijdstippen op 12 januari 2016 in België en in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander, om een feit, bedoeld in het vierde en vijfde lid van artikel 10 van de Opiumwet (te weten het opzettelijk bereiden, bewerken, verwerken, verkopen, afleveren, verstrekken, vervoeren, vervaardigen en binnen het grondgebied van Nederland brengen van hoeveelheden van een materiaal bevattende MDMA en/of amfetamine, zijnde middelen als vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst I, voor te bereiden en/of te bevorderen, telkens

- anderen gelegenheid tot het plegen van die feiten heeft getracht te verschaffen en

- een vervoermiddel en stoffen voorhanden heeft gehad, waarvan hij, verdachte, en zijn mededader wisten, dat die bestemd waren tot het plegen van die feiten,

immers hebbende hij, verdachte, en zijn mededader opzettelijk daartoe

- een voertuig (Volkswagen Crafter met kenteken [kenteken 4] ) gehuurd en

- vervolgens) met voornoemd voertuig

* naar/in een garagebox (nummer [002] ) gelegen aan de [e-straat 1] te Eindhoven

- 935 kilogram zwavelzuur en

- 81 kilogram zoutzuur en

- 380 kilogram mierenzuur en

- 500 kilogram caustic soda,

ten behoeve van synthetische drugsproductie vervoerd en afgeleverd en voorhanden gehad (Zaakdossier 7) en

* naar/op een parkeerplaats bij de McDonald's te Gronsveld zoutzuur ten behoeve van synthetische drugsproductie vervoerd en afgeleverd en voorhanden gehad

(Zaakdossier 8)

en

* op de [f-straat] te [plaats]

- 300 liter zoutzuur en

- 400 liter zwavelzuur,

ten behoeve van synthetische drugsproductie vervoerd en voorhanden gehad.

(Zaakdossier 9)’

‘Het hof ontleent aan de inhoud van de navolgende bewijsmiddelen het bewijs dat de verdachte het bewezen verklaarde heeft begaan.

De verklaring van verdachte ter terechtzitting in hoger beroep op 28 mei 2020, onder meer inhoudende (…):

Het klopt dat ik op 16 januari 2016 (BFK: uit de andere bewijsmiddelen begrijp ik: 12 januari 2016) chemicaliën heb opgehaald in België en daarna heb vervoerd naar drie adressen in Nederland, in Eindhoven, [plaats] en ergens op een parkeerplaats. Ik heb daarvoor een bus gehuurd. Ik heb dat voor iemand anders gedaan. Het heeft alles bij elkaar een hele dag geduurd.

Algemeen

(…)

Zaakdossier 7 (te bezien in samenhang met de zaakdossiers 8 en 9; alle van 12 januari 2016)

(bewezen bij [verdachte] )

Een schriftelijk bescheid, proces-verbaal van de Federale Gerechtelijke Politie te Luik onder meer inhoudende (…):

1) Op 12/01/2016 om 10.04 uur, wordt [betrokkene 2] opgemerkt als hij bij het bedrijf [A] , [d-straat] , binnengaat. [betrokkene 2] is aangekomen in een Peugeot 208 met Nederlands kenteken.

2) Drie minuten later, dus om 10.07 uur, merken wij de aankomst ter plekke op van een witte Volkswagen Crafter met het Nederlandse kentekennummer [kenteken 4] .

* Dit kentekennummer komt naar voren bij een gehuurde bestelwagen van het bedrijf: [E] B.V., gevestigd [g-straat 1] Helmond.

3) Om 10.30 uur verlaat [betrokkene 2] het bedrijf [A] en stapt in zijn voertuig van het merk Peugeot 208. De bestelwagen van het merk VW Crafter die wordt bestuurd door een man, volgt het voertuig van [betrokkene 2] . De twee voertuigen nemen de E25 vanaf Droixhe in de richting van Visé. Op de E25 rijdt de Peugeot één of twee kilometer vóór de VW Crafter.

4) Om 10.45 uur rijdt de bestelwagen ter hoogte van Visé de grens over.

5) Uit informatie die wij van de Nederlandse collega's hebben verkregen, zal de bestelwagen zich naar een garagebox in Eindhoven begeven alwaar in de avond een politie interventie zal plaatsvinden.

Een schriftelijk bescheid, proces-verbaal van de Federale Gerechtelijke Politie te Luik onder meer inhoudende (…):

Uit de analyse van de bestellingen gedaan door [betrokkene 2] bij het bedrijf [A] blijkt dat hij bestellingen heeft gedaan op 12 januari 2016.

935 kilogram zwavelzuur 96%, 81 kg zoutzuur 36%, 380 kg mierenzuur en 500 kg natriumhydroxide. Deze verkoop staat geregistreerd onder nr. 109015.

Factuur 109015 d.d. 12 januari 2016 t.n.v. Costume (…), betreffende

Acide sulfurique (zwavelzuur) 935

Acide chlorhydrique (zoutzuur) 81

Acide fonnique (mierenzuur) 380

Soude caustique perles (caustic soda) 500

De partij is contant afgerekend

Proces-verbaal observaties op 12 januari 2016 van 10.45 uur (…)

Op dinsdag 12 januari 2016 omstreeks 10.45 uur werd de observatie, door een Belgisch observatieteam, op een Volkswagen [kenteken 4] ter hoogte van Eijsden overgenomen door een Nederlands observatieteam. Door het observatieteam werd gezien dat de Volkswagen [kenteken 4] redelijk tot zwaar beladen was, gezien de stand van het voertuig.

Omstreeks 11.03 uur reed de Volkswagen [kenteken 4] in noordelijke richting op de autosnelweg A2.

Omstreeks 12.00 uur verminderde de Volkswagen [kenteken 4] snelheid ter hoogte van een perceel aan de [e-straat 1] in Eindhoven om vervolgens tot stilstand te komen. Het observatieteam zag hier ook een Peugeot 208 met kenteken [kenteken 5] (hierna: Peugeot [kenteken 5] ) geparkeerd staan. De bestuurder van de Peugeot [kenteken 5] werd herkend als verdachte [betrokkene 2] .

Vervolgens werd gezien dat de Volkswagen [kenteken 4] en de Peugeot [kenteken 5] in de buurt van het perceel aan de [e-straat 1] rondreden, keerden en stopten. Omstreeks 12.07 uur reed de Volkswagen [kenteken 4] via een doorgang naast de [e-straat 2] een achtergelegen terrein met garageboxen op. De Peugeot [kenteken 5] stond geparkeerd aan de [e-straat] met verdachte [betrokkene 2] achter het stuur. Omstreeks 12.10 uur zat verdachte [betrokkene 2] niet meer in Peugeot [kenteken 5] .

Omstreeks 12.25 uur hoorde het observatieteam vanaf het terrein het dichtslaan van deuren en even later werd gezien dat de Volkswagen [kenteken 4] op de [e-straat] reed.

De Volkswagen [kenteken 4] werd bestuurd door een blanke man welke door het observatieteam werd aangeduid als NN1. Deze persoon werd omschreven als ca. 45 jaar oud, blank, donker achterover gekamd haar met inhammen en gekleed in een donkere jas en spijkerbroek.

Opmerking verbalisant: de NN1 werd later die dag geïdentificeerd als verdachte [verdachte] . Zie zaak 9 en PD06-01 'Procesverbaal van verdenking contra [verdachte] '. Door het observatieteam werd gezien dat verdachte [betrokkene 2] omstreeks 12.34 in een snackbar aan de [e-straat] zat en dat hij even later de snackbar verliet in gezelschap van 3 onbekende mannen.

Omstreeks 12.35 uur stapte verdachte [betrokkene 2] als bestuurder en één van de drie onbekende mannen als passagier in de Peugeot [kenteken 5] waarna deze vertrok.

Het observatieteam zag dat op het terrein de aanwezige garageboxen waren voorzien van een nummer. Gelet op sporen en/of vuilophoping bij de garagedeuren werden door het observatieteam de garageboxen, met de nummers 1 t/m 3 en 13 t/m 18 uitgesloten van een eventuele losbestemming van de Volkswagen [kenteken 4] .

Proces-verbaal bevindingen met betrekking tot de garagebox 6 te Eindhoven, onder meer inhoudende (…)

Op 12 januari 2016 omstreeks 17.25 uur werd op grond van artikel 9 Opiumwet een onderzoek ingesteld op het achtergelegen terrein met garageboxen naast het perceel aan de [e-straat 1] in Eindhoven.

Nadat de deur van box 6 was geopend door de verhuurder van de garageboxen, werd gezien dat deze garagebox tot aan de deur gevuld was en dat de inhoud van de box af gedekt was met een pallet, een schot, plastic en dekzeiltjes met daarop een aantal statafels. Links vooraan was een deel van een blauwe jerrycan zichtbaar achter zwart plastic. Rechts lag een stapel lichtblauwe zakken met de opdruk caustic soda.

In garagebox 6 werd resumerend het volgende aangetroffen: 17 x 30 = 510 liter zwavelzuur; 10 x 30 = 300 liter mierenzuur; 18 x 25 = 450 liter zoutzuur; 20 x 25 = 500 kg caustic soda;

Daarnaast werden achterin de box aangetroffen:

2 blauwe klemdeksel vaten met in één daarvan gasslangen en maatbekers;

1 vacuüm sealmachine;

1 witte rechthoekige was mand met daarin diverse kleinere voorwerpen waaronder maatbekers;

1 witte voerton met deksel en het opschrift 'Royal Canin' met daarin onder meer een sealmachine, weegschaal en zakken met wit poeder.

De hiervoor genoemde chemicaliën en/of voorwerpen werden in beslag genomen.

Proces-verbaal bevindingen (…) en proces-verbaal bevindingen LFO (…)

Op 13 januari 2016 werden de in beslaggenomen chemicaliën en/of voorwerpen uit garagebox 6 door de Landelijke Faciliteit Ontmantelen (LFO) bij Van Gansewinkel onderzocht, bemonsterd en indicatief getest.

Door het LFO werd onder meer het volgende bevonden en bemonsterd:

• ln 17 blauwe jerrycans met een inhoudsmaat van 30 liter zat een heldere lijvige zure vloeistof. Op deze jerrycans stond met stift 'ZWZ' geschreven. Daarnaast 1 blauwe jerrycan met een inhoudsmaat van 30 liter met een restant heldere lijvige zure vloeistof. Op deze jerrycan stond met stift 'ZW' geschreven. Uit de indicatieve test kwam naar voren dat de in deze jerrycans aanwezige vloeistof zwavelzuur betrof. In deze jerrycans zat circa 510 liter zwavelzuur. Uit een willekeurige jerrycan van de 17 geheel gevulde jerrycans werd een monster genomen. Dit monster kreeg als Sporen Identificatie Nummer (hierna: SIN) AAHU0227NL;

• In 10 blauwe jerrycans met een inhoudsmaat van 30 liter zat een heldere zure vloeistof. Op deze jerrycans stond met stift 'MEER' geschreven. Uit de indicatieve test kwam naar voren dat de in deze jerrycans aanwezige vloeistof mierenzuur betrof. In deze jerrycans zat circa 300 liter mierenzuur. Uit een willekeurige jerrycan werd een monster genomen. Dit monster kreeg als SIN AAHU0228NL;

• In 18 zwarte jerrycans met een inhoudsmaat van 25 liter zat een heldere rokende zure vloeistof. In deze jerrycans zat circa 450 liter zoutzuur. Uit een willekeurige jerrycan werd een monster genomen. Dit monster kreeg als SIN AAHU0229NL;

20 zakken met een inhoudsmaat van 25 kg waren gevuld met caustic soda pearls van het merk 'Ecros';

• In een blauw klemdekselvat zat een plastic zak vervuild met restanten wit/ bruin poeder. Uit een indicatieve test kwam naar voren dat dit poeder amfetamine bevatte. Uit de plastic zak werd een monster veilig gesteld. Dit monster kreeg als SIN AAHU0230NL;

In een witte Royal Can in emmer werd onder meer in twee zakken in totaal 3.060 gram vermoedelijk cafeïne 1 aangetroffen alsmede circa 95 gram beige brokken. Het resultaat van de voorlopige vaststelling, met behulp van de First Defender, wees uit dat de beige brokken amfetamine sulfaat betrof. Uit de cafeïne en van de beige brokken werden monsters genomen. Deze monsters kregen als SIN AAHU231 NL en AAHU0232NL.

Verder werden door het LFO vervuilde maatbekers met de geur van amfetamineachtige stoffen, gasslangen en pijpjes ten behoeve van stoomdestillatie aangetroffen.

De door het LFO genomen monsters werden voor analyse aangeboden aan het Nederlands Forensisch Instituut (NFI).

Rapport NFI d.d. 29 januari 2016 met zaaknummer 2016.01.18045 (…) en aanvraagformulier (…), onder meer inhoudende:

Door het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) werden de monsters van het LFO geanalyseerd. Uit deze analyse kwam naar voren dat in de monsters de volgende stoffen zaten:

SIN AAHU0227NL, monster uit de 17 jerrycans met opschrift 'ZWZ' bevatte, zwavelzuur;

SIN AAHU0228NL, monster uit de 10 jerrycans met opschrift 'MEER', bevatte mierenzuur;

SIN AAHU0229NL, monster uit de 18 zwarte jerrycans , bevatte zoutzuur;

SIN AAHU0230NL, monster uit plastic zak in een blauw klemdekselvat, bevatte amfetamine;

SIN AAHU0231 NL, monster uit plastic zak in 'Royal Can in' emmer, bevatte coffeïne;

SIN AAHU0232NL, monster van beige brokken in 'Royal Canin' emmer, bevatte amfetamine.

Proces-verbaal bevindingen (…)

Op 12 januari 2016 om 17.20 uur werd in de [f-straat] te [plaats] als bestuurder van de Volkswagen [kenteken 4] [verdachte] aangehouden.

Proces-verbaal bevindingen (…)

In de fouillering van verdachte [verdachte] werd een brief met daarop met pen geschreven tekst ' [e-straat 3] , Einh. Tussen 2 huizen' aangetroffen en in beslag genomen.

Proces-verbaal bevindingen (…)

De Volkswagen [kenteken 4] stond op 12 januari 2016 op naam van:

[E] B.V., [g-straat 1] Helmond.

Nota en huurcontract d.d. 11 januari 2016, betreffende Volkswagen Crafter [kenteken 4] , waarbij de verhuurder [E] de Volkswagen Crafter heeft verhuurd vanaf 11 januari 2016 tot en met 12 januari 2016 aan [verdachte] te [plaats] , rijbewijsnummer [003] .

Nota is van 11 januari 2016 tot en met 20 januari 2016.

(…): rijbewijs nummer [003] ten name van [verdachte] .

Proces-verbaal verhoor H. van Hoof d.d. 13 januari 2016 (…) onder meer inhoudende:

Ik ben werkzaam bij [E] gevestigd aan de [h-straat 1] Helmond.

Op vrijdag 9 januari 2016 is [verdachte] met nog een persoon gekomen om een bestelbus te huren. [verdachte] heeft bij mij wat informatie opgevraagd m.b.t. het gewicht van de bestelbus. Hij gaf aan dat hij plavuizen mee wilde vervoeren. Op 9 januari 2016 heeft [verdachte] een borg van 350 euro betaald. Op 11 januari 2016 om 10.00 uur is [verdachte] bij ons geweest en heeft de bestelbus voorzien van het kenteken [kenteken 4] opgehaald. De man waarmee [verdachte] maandag samen was gekomen was in ieder geval ouder dan [verdachte] .

Proces-verbaal bevindingen ((…) (aantreffen) en (…) (uitlezen) (ook relevant voor zaken 8 en 9)

De Volkswagen [kenteken 4] inclusief inhoud werd op 12 januari 2017 door de politie in beslag genomen. In dit voertuig werd een los navigatiesysteem Tom Tom XL aangetroffen. Uit onderzoek kwam naar voren dat in dit navigatiesysteem automatisch de actuele posities (coördinaten) zonder datum werden opgeslagen. Dit navigatiesysteem is één of meerdere malen onder meer 'fysiek' op de volgende locaties geweest:

[j-straat] [plaats] ;

[d-straat] Luik (België);

56 Gronsveld;

[h-straat 1] Helmond;

[e-straat 1] Eindhoven;

[i-straat 1] [plaats] .

Voorts werden onder andere de volgende locaties, door de gebruiker, ingebracht als zijnde een thuis-, favoriet adres of een bestemming om naar toe te navigeren:

[j-straat 1] [plaats] ;

[h-straat 1] Helmond;

[i-straat 1] [plaats] ;

[e-straat 4] Eindhoven.

In het navigatiesysteem stond het adres ' [j-straat 1] [plaats] ' als favoriet adres om naar toe te navigeren. Verdachte [verdachte] is woonachtig op de [j-straat 2] in [plaats] . De locatie ' [e-straat 1] Eindhoven' betreft een locatie in de directe nabijheid van het achtergelegen terrein met garageboxen waar verdachte [verdachte] op 12 januari 2016 vermoedelijk chemicaliën heeft gelost.

Uit onderzoek naar de coördinaten met betrekking tot de locatie '56 Gronsveld' komt naar voren dat deze locatie een afslagnummer van de autobaan A2 ter hoogte van de McDonald's in Gronsveld betreft (…). Op de [d-straat] in Luik is [A] gevestigd en op de [h-straat 1] in Helmond is [E] B.V. gevestigd. De locatie ' [i-straat 1] [plaats] ' is in de directe nabijheid van de [f-straat] , waar verdachte [verdachte] op 12 januari 2016 door de Politie werd aangehouden (…).

Proces-verbaal bevindingen (…)

Op 18 januari 2016 werd een doorzoeking ter inbeslagneming verricht in een Peugeot 208 met kenteken [kenteken 5] . Deze Peugeot was in gebruik bij verdachte [betrokkene 2] . Tijdens deze doorzoeking werd onder meer een Tomtom in beslag genomen.

Middels de menu optie 'Plan route' van de Tomtom werden van de onder 'recente plaats' ingevoerde adressen schermprints gemaakt. Op de schermprints werden onder meer de volgende adressen gezien:

[i-straat 1] [plaats] ;

[e-straat 1] Eindhoven;

[h-straat 1] Helmond;

[g-straat 2] Helmond;

Verder werd er een handgeschreven briefje in beslag genomen. Op dit briefje stond het adres [e-straat 1] .

Zoals beschreven in dit proces-verbaal betreft de ' [i-straat 1] [plaats] ' een adres in de directe nabijheid van de [f-straat] , waar verdachte [verdachte] op 12 januari 2016 door de Politie werd aangehouden (…). Op het adres ' [h-straat 1] Helmond' is [E] B.V. gevestigd. Bij dit bedrijf huurde verdachte [verdachte] de Volkswagen [kenteken 4] .

Proces-verbaal bevindingen (…)

(…)

Op 12 januari 2016 om 17.20 uur werd verdachte [verdachte] door de Politie aangehouden. Bij de fouillering van [verdachte] werd bij verdachte [verdachte] een mobiele telefoon met het telefoonnummer [telefoonnummer 1] aangetroffen en in beslag genomen.

(…)

Door de politie werd bovenstaande mobiele telefoon onderzocht. Hierbij werd vastgesteld dat het telefoonnummer [telefoonnummer 1] op 12 januari 2016 tussen 11.48 uur en 17.19 uur 19 keer oproepen had ontvangen van het onder de naam ' [betrokkene 2] ' opgeslagen telefoonnummer [telefoonnummer 2] .

(…)

In ambtshandeling 125d is onder meer geverbaliseerd dat het telefoonnummer [telefoonnummer 2] vrijwel zeker in gebruik was bij verdachte [betrokkene 2] en dat met de opgeslagen contactnaam ' [betrokkene 2] ' in de bij verdachte [verdachte] aangetroffen mobiele telefoon, vermoedelijk verdachte [betrokkene 2] wordt bedoeld.

Verder is geverbaliseerd dat verdachte [betrokkene 2] vermoedelijk de 3 chemicaliëntransporten op 12 januari 2016 begeleidde. Deze vermoedens zijn onder meer gebaseerd op de analyse van de historische verkeersgegevens en onderzoek naar de aangestraalde zendmasten van de telefoonnummers [telefoonnummer 2] en [telefoonnummer 1] .

Van de telefoonnummers [telefoonnummer 2] en [telefoonnummer 1] werden de historische verkeersgegevens gevorderd. Van het telefoonnummer [telefoonnummer 2] over de periode 1 januari 2015 tot en met 18 januari 2016 en van het telefoonnummer [telefoonnummer 1] over de periode 1 januari 2015 tot en met 12 januari 2016. Uit analyse van de historische verkeersgegevens kwam naar voren dat:

[telefoonnummer 2] .

De verstrekte historische verkeersgegevens met betrekking tot het telefoonnummer [telefoonnummer 2] data bevat over de periode 27 december 2015 tot en met 12 januari 2016; er in deze periode in totaal 128 verkeersmomenten zijn opgenomen, waarvan er 73 zijn met het telefoonnummer [telefoonnummer 1] ;

het nummer [telefoonnummer 2] werd gebruikt tot en met 12 januari 2016, de dag van aanhouding van verdachte [verdachte] .

[telefoonnummer 1] (in gebruik bij verdachte [verdachte] )

de verstrekte historische verkeersgegevens met betrekking tot het telefoonnummer [telefoonnummer 1] data bevat over de periode 6 januari 2016 tot en met 12 januari 2016; er in deze periode in totaal 114 verkeersmomenten zijn opgenomen, waarvan er 75 zijn met het telefoonnummer [telefoonnummer 2] ;

De telefoonnummers [telefoonnummer 2] en [telefoonnummer 1] werden hoofdzakelijk gebruikt als een één op één contact. Op 12 januari 2016 waren er volgens de historische, verkeersgegevens 43 verkeersmomenten tussen de telefoonnummers [telefoonnummer 2] en [telefoonnummer 1] .

(…)

Naast de verkeersmomenten, werd in de historische verkeersgegevens onderzoek verricht naar de Cell-ID's in zendmasten (hierna: zendmasten) die op 12 januari 2016 tussen 08.05 uur en 17.20 uur werden aangestraald door het telefoonnummer [telefoonnummer 2] welke in gebruik was bij verdachte [betrokkene 2] . Uit dit onderzoek kwam naar voren dat de zendmasten die gedurende deze periode werden aangestraald, op dezelfde route lagen als de aangestraalde zendmasten van het telefoonnummer [telefoonnummer 1] , welke in gebruik was van verdachte [verdachte] . Op sommige momenten werden gelijktijdig dezelfde volgende zendmasten aangestraald: Tijdstip Cell-ID telefoonnummer [telefoonnummer 2] Cell-ID telefoonnummer [telefoonnummer 1]

37. De steller van het middel meent dat het hof terecht heeft overwogen dat de verdachte is aan te merken als ‘marktdeelnemer’ in de zin van art. 8, eerste lid, jo. art. 2 onder d Verordening (EG) nr. 273/2004. Gezien de bewezenverklaring van feit 1 zou het hof voorts hebben vastgesteld dat de verdachte het vervoeren, afleveren en/of voorhanden hebben van de in de tenlastelegging van feit 2 voorkomende hoeveelheden zoutzuur en zwavelzuur heeft verricht ter voorbereiding van het opzettelijk bereiden, bewerken, verwerken, verkopen, afleveren, verstrekken, vervoeren, vervaardigen en binnen het grondgebied van Nederland brengen van MDMA en/of amfetamine en/of mefedron. De steller van het middel wijst er vervolgens op dat de verordening het begrip ‘voorval’ niet nader definieert. Uit de considerans van de verordening onder (10) en (12)) zou volgen dat het begrip ‘verdachte transactie’ als synoniem wordt gebruikt. Gelet op het doel van de verordening zou moeten worden aangenomen dat het begrip ‘voorval’ ruim dient te worden uitgelegd. Tegen deze achtergrond zou ’s hofs oordeel blijk geven van een onjuiste rechtsopvatting doordat aan het begrip ‘voorval’ een te beperkte uitleg is gegeven.

38. Het begrip ‘marktdeelnemer’ was ten tijde van het tenlastegelegde feit in art. 2 onder d Verordening (EG) nr. 273/2004 gedefinieerd als: ‘elke natuurlijke of rechtspersoon die betrokken is bij het in de handel brengen van geregistreerde stoffen’. Van ‘in de handel brengen’ is volgens art. 2 onder c van de verordening sprake bij ‘elke levering, al dan niet tegen betaling, van geregistreerde stoffen in de Unie, dan wel, met het oog op de levering ervan in de Unie, de opslag, vervaardiging, productieverwerking, de handel, distributie of handelsbemiddeling in deze stoffen’. Deze omschrijving duidt erop dat afnemers van geregistreerde stoffen als zodanig niet als marktdeelnemers zijn aan te merken. In die lijn heeft Uw Raad, in HR 15 juni 2021, ECLI:NL:HR:2021:849 overwogen dat het hof had vastgesteld dat de verdachte 4.000 liter zoutzuur heeft besteld en na aflevering voorhanden heeft gehad en dat de verdachte het zoutzuur voorhanden had met het oog op de levering ervan in de Europese Unie. En dat het hof – mede – op grond van deze vaststellingen heeft geoordeeld dat de verdachte als marktdeelnemer niet aan zijn meldingsplicht heeft voldaan (rov. 2.5.1 en 2.5.2).

39. Het hof heeft in de onderhavige zaak in verband met de bewezenverklaring onder 1 overwogen dat uit de bewijsmiddelen blijkt dat de verdachte ‘in opdracht van iemand die hij niet wil noemen op eigen naam een bestelbus (...) heeft gehuurd om chemicaliën op te halen bij een bedrijf in Luik, België, en (deze) te vervoeren en af te leveren op verschillende adressen in Nederland’. Dat de verdachte in opdracht van een ander heeft gehandeld zou aanleiding kunnen zijn om van medeplegen met een ‘marktdeelnemer’ te spreken. Ik wijs er in dat verband op dat elke marktdeelnemer die geregistreerde stoffen van de categorieën 1 en 2 van bijlage I in de handel wil brengen een verantwoordelijke moet aanwijzen (art. 3, eerste lid, Verordening). Dat duidt erop dat van betrokkenheid als vereist door de omschrijving van marktdeelnemer niet (per definitie) sprake behoeft te zijn bij handelen voor een ander. Ik attendeer er voorts op dat de feitelijke gedragingen waar het ‘in de handel brengen’ mee gepaard gaat ook door derden kunnen worden verricht, zoals bezorgdiensten. Ook tegen die achtergrond rijst de vraag of het enkele (vervoeren en) afleveren de betrokkene tot marktdeelnemer maakt. Ik kom daar nog op terug.

40. Anders dan de steller van het middel meen ik dat uit de overwegingen 10 en 12 in de considerans van de verordening niet volgt dat het begrip ‘voorval’ een synoniem is van het begrip ‘verdachte transactie’. Dat blijkt al uit art. 8, eerste lid, Verordening (EG) nr. 273/2004, waar naast ongewone transacties ook ‘ongewone orders voor (…) in de handel te brengen geregistreerde stoffen’ als voorvallen worden aangemerkt. In dit verband verdient de aandacht dat op het informatieblad van de Belastingdienst ook ‘diefstal van drugsprecursoren’ als meldingsplichtig voorval wordt genoemd. Tegelijk is de omstandigheid dat art. 8, eerste lid, van Verordening (EG) nr. 273/2004 bij het begrip ‘voorval’ de ‘ongewone orders voor of transacties met in de handel te brengen geregistreerde stoffen’ expliciet noemt, een indicatie dat de enkele aanwijzing van mogelijk misbruik van geregistreerde stoffen nog niet een ‘voorval’ oplevert waar een marktdeelnemer melding van moet maken. Deze specificatie duidt erop dat het moet gaan om een omstandigheid die (rechtstreeks) samenhangt met het in andere handen komen van drugsprecursoren. Dat orders en transacties bij de meldingsplicht centraal staan, kan ook worden afgeleid uit de tweede volzin van art, 8, eerste lid, Verordening (EG) nr. 273/2004: marktdeelnemers verstrekken informatie aan de hand waarvan de instanties ‘de legitimiteit van de desbetreffende order of transactie kunnen verifiëren’.

41. Ook het systeem van Verordening (EG) nr. 273/2004 bevat aanwijzingen in die richting. De verordening kent naast de marktdeelnemer de ‘gebruiker’ (art. 2 onder h). Op de gebruiker rust geen meldingsplicht. De marktdeelnemer is verplicht elke afnemer van een geregistreerde stof van categorie 1 of 2 van bijlage 1 bij de verordening te vragen om een afnemersverklaring waarin de gebruiksdoeleinden worden gespecificeerd (art. 4). De marktdeelnemer moet er voor zorgen dat transacties die leiden tot het in de handel brengen van deze geregistreerde stoffen naar behoren gedocumenteerd zijn (art. 5). En de marktdeelnemers dienen ervoor te zorgen dat deze geregistreerde stoffen van een etiket zijn voorzien alvorens ze geleverd worden (art. 7). Deze verplichtingen van de marktdeelnemer uit hoofde van de verordening hangen derhalve (kort gezegd) met de transactie en levering samen. Ook het verband met art. 12 van het Verdrag van Wenen is een aanwijzing dat het gaat om omstandigheden die samenhangen met het in andere handen komen van drugsprecursoren (overwegingen 2 en 3). Dat artikel spreekt over ‘fabrikanten, importeurs, exporteurs en groot- en kleinhandelaren, die de bevoegde autoriteiten inlichten over verdachte orders en transacties’.

42. Afzonderlijke aandacht verdient daarbij de definitie van ‘gebruiker’. De Nederlandse tekst spreekt onder meer van een gebruiker als een natuurlijke of rechtspersoon geen marktdeelnemer is, een geregistreerde stof in bezit houdt en zich bezig houdt met ‘overbrenging in recipiënten’ en ‘overbrenging van de ene recipiënt naar de andere’. De Engelse tekst spreekt over ‘filling into containers’ en ‘transfer from one container to another’. Zeker de laatste formulering doet de gedachte opkomen dat ‘vervoeren’ een activiteit is die onder omstandigheden ook door een gebruiker kan plaatsvinden.

43. De bewoordingen en context van de meldingsplicht duiden er voorts op dat de meldingsplicht alleen rust op de marktdeelnemer die de drugsprecursoren levert, niet op de marktdeelnemer die drugsprecursoren afneemt. Art. 8, eerste lid, Verordening (EG) nr. 273/2004 spreekt over een voorval, zoals ‘ongewone orders voor of transacties met in de handel te brengen geregistreerde stoffen’. Dat wijst erop dat de meldingsplicht rust op de marktdeelnemer die de stoffen met het oog op levering voorhanden heeft en een afwijking van ‘gewone’ orders of transacties constateert. Het informatieblad van de Belastingdienst geeft, in lijn daarmee, omstandigheden betreffende de ‘identiteit van de klant’, afwijkende ‘zakelijke praktijken’ en bijzonderheden betreffende de ‘manier van leveren’ aan die tot melding verplichten. In deze richting wijzen ook de andere verplichtingen die de verordening op marktdeelnemers legt. Die verplichtingen hangen – zo bleek - samen met de levering van drugsprecursoren, niet met de afname. (Voetnoot 33) Op de marktdeelnemer die de stoffen afneemt, rust in deze interpretatie slechts een meldingsplicht indien en in zoverre hij de stoffen (door een volgende transactie) in de handel kan brengen en in verband daarmee een voorval plaatsvindt.

44. In deze lezing verschilt de onderhavige meldingsplicht tot op zekere hoogte van de meldingsplicht die in de Wwft geregeld is. Zoals aangegeven kan de verplichting uit hoofde van die wet om een ongebruikelijke transactie te melden zowel bij de aankoop als bij de verkoop van een voorwerp op een instelling rusten. Dat verschil kan evenwel een verklaring vinden in de omstandigheid dat niet de wijze van verwerving van het voorwerp maar de aard van het voorwerp centraal staat. De meldingsplicht maakt, zo blijkt ook uit de considerans bij de verordening, deel uit van een systeem van toezicht op de handel. Daarbij past dat melding dient plaats te vinden bij een voorval (zoals een ongewone order of transactie) dat erop duidt dat de stoffen (kort gezegd) in verkeerde handen komen.

45. Er zijn evenwel ook argumenten voor een ruimere interpretatie van het begrip ‘voorval’. De omschrijving van de meldingsplicht biedt slechts beperkte mogelijkheden om de reikwijdte van de meldingsplicht objectief af te grenzen. Orders en transacties zijn in die omschrijving als voorbeeld genoemd. Dat nodigt ertoe uit de nadruk te leggen op de aanwijzingen dat de in de handel te brengen stoffen wellicht zullen worden misbruikt om verdovende middelen of psychotrope stoffen op illegale wijze te vervaardigen. (Voetnoot 34) Het heeft daarbij iets contra-intuïtiefs om, in geval een marktdeelnemer over aanwijzingen van dergelijk misbruik beschikt, geen meldingsplicht aan te nemen omdat ofwel niet van een ongewone ‘order’ of ‘transactie’ (dan wel een daarmee gelijk te stellen voorval) sprake is ofwel de marktdeelnemer de afnemer en niet de leverancier van de geregistreerde stoffen is. Te meer daar, zo kan de gedachte zijn, de bestrijding van illegale drugsproductie, waar het uiteindelijk om te doen is, bij een ruime reikwijdte van de meldingsplicht gebaat is.

46. In dit verband wijs ik ook op het arrest dat Uw Raad op 15 juni jongstleden wees. In die zaak was, zo bleek, bewezenverklaard dat de verdachte als marktdeelnemer opzettelijk de bevoegde instanties niet onverwijld in kennis heeft gesteld van één of meer voorvallen met betrekking tot geregistreerde stoffen die er op kunnen wijzen dat deze in de handel te brengen geregistreerde stoffen wellicht worden misbruikt om verdovende middelen en/of psychotrope stoffen op illegale wijze te vervaardigen, door een hoeveelheid van 4000 liter zoutzuur op te slaan en/of voorhanden te hebben. Het hof had in die zaak kennelijk in het opslaan en voorhanden hebben van deze hoeveelheid zoutzuur een voorval gezien dat gemeld had dienen te worden. Uw Raad leidde uit ’s hofs vaststellingen af dat het had geoordeeld ‘dat de verdachte als marktdeelnemer op grond van art. 8 lid 1 Verordening de verplichting had tot verstrekking van informatie met betrekking tot mogelijk misbruik van geregistreerde stoffen om verdovende middelen of psychotrope stoffen op illegale wijze te vervaardigen, maar dat hij niet aan die verplichting heeft voldaan’. En overwoog dat ’s hofs oordeel ‘dat de veroordeling wegens het niet-nakomen van deze verplichting tot het verstrekken van informatie geen schending van het – door artikel 6 EVRM en tevens in het Handvest gewaarborgde – nemo tenetur-beginsel oplevert’, niet van een onjuiste rechtsopvatting getuigde. Daarin zou kunnen worden gelezen dat Uw Raad ervan uitging dat het hof de toepasselijkheid van de meldingsplicht heeft kunnen aannemen. Als gelet op de omstandigheden van het geval geen meldingsplicht bestond, getuigt ’s hofs oordeel dat sprake is van niet-nakomen van deze verplichting van een onjuiste rechtsopvatting. Tegen deze lezing pleit evenwel dat Uw Raad het oordeel dat de verdachte niet aan de meldingsplicht heeft voldaan bij het hof laat, en zich concentreert op de klacht over schending van het nemo tenetur-beginsel.

47. Ik merk voorts op dat in het hiervoor besproken arrest HR 13 juni 2017, ECLI:NL:HR:2017:1078 gedragingen waren tenlastegelegd en bewezenverklaard die met het in andere handen komen van de betreffende stoffen samenhingen en dat in HR 19 november 2019, ECLI:NL:HR:2019:1803 slechts werd geklaagd over de bewijsvoering van het opzet en dat de betreffende klacht met de aan art. 81 RO ontleende formulering werd verworpen. Daarmee kan uit deze arresten niet worden afgeleid hoe Uw Raad denkt over de rechtsvraag betreffende de interpretatie van het begrip ‘voorval’ die in deze zaak aan de orde is.

48. Ten overvloede merk ik nog op dat, anders dan de steller van het middel meent, in verband met de uitleg van het begrip ‘voorval’ geen betekenis toekomt aan de wetsgeschiedenis van de Wet voorkoming misbruik chemicaliën.

49. De uitkomst van het beroep in cassatie is naar het mij voorkomt afhankelijk van de interpretatie van de meldingsplicht en dan in het bijzonder het begrip ‘voorval’. Uitgaande van een restrictieve interpretatie kan het cassatieberoep worden verworpen. In de tenlastelegging onder 2 zijn als voorvallen geen gedragingen omschreven die rechtstreeks leiden tot het in andere handen komen van de daarin omschreven stoffen. Het opslaan en voorhanden hebben van de betreffende stoffen leidt er niet toe dat de stoffen in andere handen komen. Het ontvangen van de betreffende stoffen impliceert dat de stoffen in handen van de verdachte (en zijn mededader(s)) komen. Het vervoeren kan met het leveren aan een klant samenhangen. De interpretatie van de tenlastelegging is evenwel aan de feitenrechter; het hof heeft de tenlastelegging – binnen de begrenzingen van begrijpelijkheid – naar het mij voorkomt aldus uit kunnen leggen dat het vervoeren daarin als ‘feitelijk verrichte’ gedraging is opgenomen, los van het afleveren. Zo opgevat leidt ook het vervoeren er niet toe dat de chemicaliën in andere handen komen

50. Aan een en ander doet niet af dat, zoals de steller van het middel aanvoert, uit de bewijsvoering van feit 1 zou volgen dat de verdachte heeft verklaard dat hij in opdracht van iemand van wie hij de naam niet wil noemen een bestelbus heeft gehuurd om chemicaliën op te halen bij een bedrijf in Luik en die te vervoeren en af te leveren op verschillende adressen in Nederland, dat de verdachte een partij naar een garagebox heeft gebracht en een andere partij op een parkeerplaats bij de McDonald’s in Gronsveld heeft overgedragen, dat hij geen aannemelijke of verifieerbare verklaring heeft gegeven met betrekking tot een eventuele legale bestemming van de chemicaliën en dat de verpakkingen van de chemicaliën die hij vervoerde voor het merendeel niet waren voorzien van etiketten. Deze feiten en omstandigheden hangen slechts ten dele met het in andere handen komen van de chemicaliën samen. En voor zover daarvan wel sprake is, te denken valt aan de overdracht van de chemicaliën, blijft staan dat het afleveren of overdragen van de stoffen onder 2 niet ten laste is gelegd. Het afleveren, dat onder 1 bewezen is verklaard, is niet als voorval dat tot melding verplicht in de tenlastelegging van feit 2 opgenomen. (Voetnoot 35)

51. Uitgaande van een ruime interpretatie van het begrip voorval, waarin op elke marktdeelnemer de verplichting rust alle informatie te verstrekken die erop kan wijzen dat in de handel te brengen geregistreerde stoffen wellicht worden misbruikt om verdovende middelen of psychotrope stoffen op illegale wijze te vervaardigen, ligt cassatie in de rede. Door op grond van de aard van de tenlastegelegde en feitelijk verrichte gedragingen van de verdachte en de omstandigheden waaronder deze plaatsvonden aan te nemen dat niet sprake is van een meldingsplichtig voorval, heeft het hof bij een keuze voor deze interpretatie aan art. 8, eerste lid, Verordening (EG) nr. 273/2004 een te beperkte uitleg gegeven. Niet de aard van de gedraging maar de aanwijzingen van misbruik geven in de ruime interpretatie de doorslag.

52. Nu zich niet het geval voordoet dat over de juistheid van de interpretatie van art. 8, eerste lid, Verordening (EG) nr. 273/2004 redelijkerwijs geen twijfel kan bestaan, meen ik dat het in de rede ligt op grond van art. 267 VWEU (Voetnoot 36) prejudiciële vragen te stellen aan het Hof van Justitie. (Voetnoot 37) Daarbij lijkt het mij wenselijk te bevorderen dat zoveel mogelijk duidelijkheid ontstaat over de reikwijdte van de meldingsplicht, en daarom ook een vraag te stellen over het begrip ‘marktdeelnemer’. (Voetnoot 38) Ik neem daarbij in aanmerking dat een antwoord waaruit zou blijken dat de verdachte geen marktdeelnemer is, bij de beslissing in cassatie kan worden betrokken indien de door het hof gegeven vrijspraak in het licht van het antwoord op de andere vraag geen stand zou kunnen houden, en dat het antwoord op deze vraag in dat geval ook voor de (eventuele) afdoening na cassatie relevant is. Het gaat voorts in zeker opzicht om een vraag die aan de interpretatie van het begrip ‘voorval’ voorafgaat: eerst als de betrokkene marktdeelnemer is, kan sprake zijn van een meldingsplichtig voorval. Ik stel de volgende twee prejudiciële vragen voor:

1. Dient een persoon die geregistreerde stoffen bij afnemers aflevert ten behoeve van de persoon die de geregistreerde stoffen heeft gekocht als ‘marktdeelnemer’ te worden aangemerkt?

2. Zijn gedragingen als het vervoeren, ontvangen, opslaan en voorhanden hebben van geregistreerde stoffen een voorval waarvan de marktdeelnemer die deze gedragingen verricht de bevoegde instanties in kennis dient te stellen, als hij over aanwijzingen beschikt dat deze in de handel te brengen stoffen wellicht worden misbruikt om verdovende middelen of psychotrope stoffen op illegale wijze te vervaardigen?

De Procureur-Generaal

bij de Hoge Raad der Nederlanden

AG