Rechtbank Den Haag, eerste aanleg - enkelvoudig vreemdelingenrecht

De minister stelt zich met betrekking tot het referentiekader op het standpunt dat van belang is dat onderhavige aanvraag de vierde asielaanvraag van eiser is, waarbij de gestelde seksuele geaardheid aan twee eerdere asielaanvragen ten grondslag is gelegd. De minister stelt zich in het bestreden besluit op het standpunt dat in het voornemen is uitgelegd -mede gelet op de vorige procedures- wat van eiser mag worden verwacht, namelijk dat eiser inzicht geeft in zijn gedachtes en gevoelens. Zeker van iemand die zelf stelt identiteitsgroei te hebben doorgemaakt, mag worden verwacht dat hij (steeds) beter kan verklaren. Dit is in het voornemen van 4 december 2024 betrokken. Dat niet expliciet is vermeld dat eisers leeftijd, opleidingsniveau en cultuur hierbij zijn betrokken, maakt niet dat er geen rekening is gehouden met zijn referentiekader.

De rechtbank is van oordeel dat de minister in de besluitvorming voldoende kenbaar rekening heeft gehouden met het referentiekader, ondanks dat de minister in deze zaak in het bestreden besluit niet expliciet het referentiekader uiteen heeft gezet. De rechtbank stelt vast dat de minister in het voornemen (Voetnoot 7) heeft gesteld dat van eiser wordt verwacht dat hij kan verklaren over zijn gevoelens en gedachten en over zijn persoonlijke beleving ten aanzien van zijn gestelde seksuele geaardheid nu hij al meerdere jaren in Nederland verblijft en zelf verklaart een identiteitsgroei te hebben doorgemaakt. In het bestreden besluit wordt verder in het kader van eisers referentiekader verwezen naar eerdere procedures. De minister heeft niet ten onrechte verwezen naar eerdere procedures waaruit al het referentiekader blijkt, waarbij onder andere wordt verwezen naar de uitspraak van deze rechtbank, zittingsplaats Amsterdam, van 14 mei 2019 (Voetnoot 8). In de eerdere procedure (Voetnoot 9) is reeds gesteld dat eiser uit een land komt waar op homoseksualiteit straffen staan. Ook is in de eerdere procedures vastgesteld wat eisers opleidingsniveau is namelijk dat hij tot 2009 onderwijs heeft gevolgd (secundary school). Verder heeft de minister niet ten onrechte gewezen op de omstandigheid dat eiser zelf stelt een ontwikkeling te hebben doorgemaakt en dat hij reeds zeven jaar in Nederland is, een land waar hij zich vrij kan uiten. Tot slot heeft de minister in het voornemen zich niet ten onrechte op het standpunt gesteld dat -in reactie op het rapport van [naam]- dat de omstandigheid dat in Afrikaanse culturen de geaardheid in andere zin, fysieke beschrijvingen, wordt beschreven niet maakt dat van eiser -die al langere tijd in Nederland is en zelf zegt identiteitsgroei te hebben doorgemaakt- niet mag worden verwacht dat hij meer over zijn persoonlijke gevoelens en gedachten zou kunnen vertellen. Hierbij merkt de rechtbank nog op dat het rapport van [naam] een algemeen rapport is dat niet specifiek op eiser ziet.

De rechtbank is verder van oordeel dat de minister aan eiser heeft mogen tegenwerpen dat eisers verklaringen over zijn relatie met [naam] oppervlakkig en vaag zijn. Tijdens het horen is aan eiser duidelijk gemaakt dat hij nog steeds oppervlakkig verklaart en wordt hij uitgenodigd om wat de diepte in te gaan. Zo staat op pagina 11 (Voetnoot 10): ‘U blijft een beetje aan de oppervlakte over [naam] . Dat hij een goed persoon is en hij u aan het lachen maakt, kan over veel mensen gezegd worden. Kunt u mij wat meer vertellen bijvoorbeeld over waarom hij u aan het lachen maakt of waarom u zich juist bij [naam] veilig en beschermd voelt?’ Op pagina 12 staat: ‘Uw verklaringen blijven wederom aan de oppervlakte. U geeft aan dat u opnieuw asiel aanvraagt, omdat u een relatie hebt met [naam] . Ik wil daarom meer weten over [naam] en over jullie relatie. Daarom vraag ik wellicht ook vaker om daar meer over te vertellen. Ik wil dit u wel laten weten en u in de gelegenheid stellen om meer inzicht te geven in [naam] en jullie relatie.’ Daarnaast heeft de minister eiser mogen tegenwerpen dat eiser weinig feitelijkheden over [naam] heeft verteld. En ook dat eiser op de oppervlakte blijft als aan hem wordt gevraagd hoe zij invulling geven aan hun relatie, terwijl hij hierover uitgebreid is bevraagd. (Voetnoot 11) Ook heeft de minister aan eiser mogen tegenwerpen dat eiser niet inzichtelijk maakt waaruit zijn gestelde ontwikkeling bestaat en hoe deze tot stand is gekomen. Dit blijkt ook niet uit het rapport van [naam] , waarin alleen staat dat eiser een ontwikkeling heeft doorgemaakt, maar dat is niet nader geconcretiseerd. Eiser is wel in de gelegenheid gesteld om zijn verklaringen concreter en uitgebreider te maken. Zo staat op pagina 9 (Voetnoot 12): ‘U geeft inderdaad meerdere malen hetzelfde antwoord. Ik stel wellicht vragen die voor u hetzelfde lijken, maar ik probeer u eigenlijk te helpen om meer inzicht te geven in uw gedachten en gevoelens. Zoals ik net al vertelde, blijven uw verklaringen wat aan de oppervlakte en zou ik graag meer inzicht krijgen in wat u denkt en voelt. Dit is ook aan u uitgelegd in uw eerdere procedures. Wilt u hier nog iets over kwijt?’ De minister heeft zich naar het oordeel van de rechtbank op het standpunt mogen stellen dat eiser met zijn verklaringen geen inzicht heeft gegeven in zijn relatie met [naam] en over zijn ontwikkeling door de tijd heen en dat hij hierover vaag en oppervlakkig verklaart. Voor dat gebrek in de verklaringen van eiser is, ook naar het oordeel van de rechtbank, het referentiekader van eiser geen afdoende verklaring. De minister mag bij deze opvolgende aanvraag, waarbij eiser al geruime tijd in Nederland is en naar eigen zeggen homoseksueel is en zelf zegt daarin een ontwikkeling te hebben doorgemaakt, van eiser verwachten meer te kunnen verklaren en meer inzicht te kunnen geven in zijn gedachtes en gevoelens en uitleg te kunnen geven waaruit die ontwikkeling bestaat. Hierbij is ook van belang dat eiser ook weinig feitelijkheden over [naam] en hun relatie weet te vertellen. Dat zou in ieder geval mogen worden verwacht van iemand die stelt al geruime tijd een relatie te hebben met iemand. De minister heeft -anders dan eiser stelt- niet aan eiser tegengeworpen dat hij enkel over fysieke (seksuele) handelingen zou hebben verklaard of is blijven steken in fysieke beschrijvingen. Ook uit het verslag van het gehoor is niet op te maken dat eiser op vragen wel steeds fysieke beschrijvingen heeft gegeven op de aan hem gestelde vragen. Het is dan ook niet zo dat de minister vervolgens die beschrijvingen van eiser ten onrechte buiten beschouwing heeft gelaten. Bij het horen en beslissen is daarmee naar het oordeel van de rechtbank door de minister voldoende rekening gehouden met eisers afkomst, cultuur, opleiding en levensfase.

7. Het is de rechtbank daarnaast niet gebleken dat eiser niet in staat was of zou zijn om zich uit te drukken in Pidgin Engels. Op het formulier opvolgende aanvraag van 7 oktober 2024 is namens eiser ingevuld dat hij gehoord wenst te worden in deze taal. Ook heeft eiser aan het einde van het gehoor niet aangegeven dat hij problemen heeft gehad om zich te uiten en blijkt dit ook niet uit de correcties en aanvullingen. Tot slot blijkt uit het verslag ook niet dat eiser niet in staat was om zich niet te uiten; op pagina zeven geeft hij aan dat het goed is en op pagina tien geeft hij aan dat hij zich heel goed kan uiten. De rechtbank ziet dan ook geen reden om de besluitvorming onzorgvuldig te achten, omdat de taal ervoor zou hebben gezorgd dat eiser niet voldoende goed over zijn gevoelens en gedachtes heeft kunnen verklaren.

8. Eiser voert aan dat de betekenis van de uitspraak van deze rechtbank, zittingsplaats Roermond van 4 oktober 2024 (Voetnoot 13) in het bestreden besluit niet is onderkend. Het gaat er volgens deze uitspraak niet om of eiser nog iets wil toevoegen; hij dient hierover door de minister actief bevraagd te worden. Dat is ten onrechte niet gebeurd, aldus eiser.

De rechtbank volgt eiser niet in zijn stelling dat de minister in het bestreden besluit niet heeft onderkend dat uit de uitspraak volgt dat het niet voldoende is enkel te vragen of eiser nog iets wil toevoegen. Er staat namelijk in het bestreden besluit dat in het nader gehoor meerdere malen aan eiser is gevraagd of hij nog dingen wil vertellen of wil aanvullen, die hij in de eerdere procedures niet heeft kunnen vertellen. Verder blijkt uit het verslag van de opvolgende aanvraag van 2 december 2024 dat de minister eiser nader heeft bevraagd over de feitelijke situatie. In de uitspraak van 4 oktober 2024 is overwogen dat de minister niet op vergelijkbare wijze als bij een eerste aanvraag alle thema’s van de werkinstructie hoeft uit te vragen. De minister is wel gehouden om aan de vreemdeling vragen te stellen over de feitelijk situatie waarmee hij bekend is (bijvoorbeeld dat de vreemdeling een relatie is aangegaan of bijeenkomsten bezoek van het COC bezoekt). Juist in de situatie dat een vreemdeling niet goed kan verklaren over de andere thema’s uit de werkinstructie en zijn relaas daarmee niet goed genoeg aannemelijk kan maken, kan het de vreemdeling helpen als nader wordt gevraagd naar feitelijke situaties. Het langer voortduren van een relatie met iemand van hetzelfde geslacht en het gedurende een geruime periode bezoeken van bijeenkomsten van organisaties die zich inzetten voor de LHBTI+-gemeenschap zijn dergelijke feitelijkheden waarover doorgaans wel eenvoudiger kan worden verklaard. Zeker gelet op het tijdsverloop tussen de eerste en de opvolgende procedure, kunnen verklaringen over een voortdurende homoseksuele relatie of relaties en verklaringen over het bezoeken van bijeenkomsten steunbewijs opleveren. De minister heeft naar het oordeel van de rechtbank eiser voldoende uitgebreid bevraagd over eisers relatie met [naam] (Voetnoot 14) en ook zijn vragen aan hem gesteld om meer inzicht te krijgen in zijn gedachtes en gevoelens. Ook zijn aan eiser vragen gesteld over het bijwonen van bijeenkomsten van Rainbow Den Haag (Voetnoot 15) en waarom deze zo belangrijk voor hem zijn. Er zijn aan eiser vragen gesteld over de persoonlijke ontwikkeling die hij heeft doorgemaakt in zijn homoseksuele identiteit (zoals vermeld in de brief van [naam] ). (Voetnoot 16) En er zijn daarbij ook vragen gesteld over wat hij precies bedoelt met bepaalde uitspraken. (Voetnoot 17) Verder is aan eiser voorgehouden dat zijn antwoorden nog steeds oppervlakkig blijven en is hem expliciet gevraagd, en daarmee de mogelijkheid geboden, wat dieper of uitgebreider op de vragen in te gaan. Tot slot zijn er aan eiser vragen gesteld over het door de minister horen van [naam] en waarom dit belangrijk is voor eiser. (Voetnoot 18) De minister heeft naar aanleiding van wat eiser heeft verklaard mogen afzien van het horen van [naam] . In het bestreden besluit is door de minister ingegaan op de door eiser overgelegde rapporten en verklaringen en deze zijn betrokken bij het bestreden besluit. Naar het oordeel van de rechtbank heeft de minister -anders dan in de uitspraak van 4 oktober 2024- in eisers geval voldoende invulling heeft gegeven aan de samenwerkingsplicht. De beroepsgrond slaagt niet.

De rechtbank volt eiser hierin niet. Op pagina vier en vijf van het bestreden besluit wordt gemotiveerd ingegaan op wat [naam] in de zienswijze naar voren heeft gebracht.

In het bestreden besluit stelt de minister zich naar het oordeel van de rechtbank terecht op het standpunt dat voldoende is doorgevraagd op eisers verklaringen dat hij actief is geweest als prostituee en een account had op Grindr. Tijdens het gehoor is namelijk aan eiser gevraagd wat eiser hiermee wil vertellen. Eiser zegt daarop dat hij hiermee wil bewijzen dat hij iets in zijn leven heeft gedaan omtrent zijn homoseksualiteit. Eiser wordt gevolgd in zijn verklaringen dat hij seksuele activiteiten heeft verricht via Grindr, maar dat maakt volgens de minister niet dat zijn verklaringen over zijn seksuele geaardheid daardoor samenhangend en aannemelijk worden. Uit eisers verklaringen blijkt dat eiser deze contacten onderhield uit financiële noodzaak. Dit geeft geen inzicht in zijn persoonlijke gedachtes en gevoelens ten aanzien van zijn gestelde seksuele geaardheid. Ook in de correcties en aanvullingen geeft hij hierin geen inzicht. De door eiser overgelegde screenshots maken het voorafgaande niet anders. Daarmee heeft de minister zich op het standpunt mogen stellen dat de eisers activiteiten via Grindr niet maken dat zijn gestelde seksuele geaardheid alsnog geloofwaardig moet worden geacht.

De minister heeft in het bestreden besluit gewezen op de uitspraak van deze rechtbank, zittingsplaats Middelburg, van 21 november 2024 (Voetnoot 20), waarin is geoordeeld dat het niet onredelijk is dat er eerst wordt beoordeeld of er objectieve documenten zijn ingediend. Dat sprake is van een LHBTI-motief maakt dat niet anders. Hoewel er bij een dergelijk motief niet snel sprake zal zijn van objectieve documenten die de gestelde geaardheid in zijn geheel kunnen onderbouwen, is het niet bij voorbaat uitgesloten dat dit motief gedeeltelijk onderbouwd kan worden met objectieve documenten. Verder betekent het ook niet dat de geaardheid bij voorbaat ongeloofwaardig is als er geen objectieve documenten zijn. In het voornemen is uitgebreid gemotiveerd waarom de verklaringen van eiser geen samenhangend en aannemelijk geheel vormen, waardoor zijn gestelde seksuele geaardheid niet geloofwaardig is geacht. Hierbij is tevens aandacht besteed aan de overgelegde documenten. Gelet hierop is de minister van mening dat de nieuwe geloofwaardigheidsbeoordeling niet in strijd is met WI 2019/17. De uitspraak van de 21 november 2024 is op 6 januari 2025 door de Afdeling bevestigd.

De rechtbank is van oordeel dat uit het bestreden besluit niet blijkt dat het asielrelaas niet geloofwaardig wordt geacht omdat eiser geen objectieve documenten heeft overgelegd. Zoals uit de WI 2024/6 blijkt, wordt omdat eiser zijn asielrelaas niet volledig met documenten heeft onderbouwd een geloofwaardigheidstoets gedaan. Dit houdt naar het oordeel van de rechtbank niet in dat de minister op basis van het ontbreken van documenten eisers asielmotief ongeloofwaardig acht. Dit houdt in dat er enkel een geloofwaardigheidstoets plaatsvindt indien het eiser geen objectieve documenten heeft die zijn asielrelaas ondersteunen. Eiser wordt dus niet tegengeworpen dat hij geen objectieve documenten heeft. Dit is ook niet in strijd met de WI 2019/17. Nu de beoordeling van de verklaringen van eiser een prominente rol heeft in de besluitvorming wordt niet gevolgd dat de geloofwaardigheidsbeoordeling onder WI 2024/6 haaks staat op de uitgangspunten van WI 2019/17. Het enkele feit dat in WI 2019/17 nog altijd wordt verwezen 2014/10 geeft geen aanleiding tot een andere conclusie. Niet is gebleken dat eiser door deze gedateerde verwijzing in zijn belangen is geschaad. De rechtbank is samenvattend van oordeel dat de wijze van beoordeling van de geloofwaardigheid in deze zaak niet wezenlijk verschilt met de geloofwaardigheidsbeoordeling zoals die met toepassing van WI 2014/10 zou zijn verricht en dat de minister niet ten onrechte, zoals hierna geoordeeld is, tot de conclusie is gekomen dat de gestelde seksuele geaardheid niet geloofwaardig is. De rechtbank ziet, gelet op het voorgaande, geen aanleiding om prejudiciële vragen te stellen of om de zaak aan te houden totdat er antwoord is van het Hof. De beroepsgrond slaagt niet.

12. De rechtbank stelt vast dat eiser een dag voor de zittingsdatum een onderzoeksrapport van Stichting LGBT Asylum Support, opgesteld door de heer [naam] , heeft ingebracht ter ondersteuning van zijn standpunten. De minister heeft hierop tijdens de zitting gereageerd. Anders dan in het rapport staat, heeft de minister zich op het standpunt mogen stellen dat het rapport geen deskundigenrapport is, maar naar de inhoud heeft te gelden als een alternatieve wijze van beoordelen van de geloofwaardigheid van de verklaringen van eiser. Het betreft een standpunt van een derde waar geringe waarde aan gehecht kan worden (Voetnoot 21). Dit rapport leidt in deze zaak dan ook niet tot een ander oordeel over wat hiervoor is geoordeeld over de geloofwaardigheidsbeoordeling zoals door verweerder is verricht.

13. De minister heeft de aanvraag naar het oordeel van de rechtbank terecht afgewezen en mocht aan eiser de verplichting worden opgelegd om Nederland onmiddellijk te verlaten en zich naar Nigeria te begeven.