Rechtbank Gelderland, eerste aanleg - meervoudig strafrecht overig

Aan verdachte is ten laste gelegd dat:

1.

zij op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van [geboortedatum 2] 1996 tot en met 31 december 2009 te [woonplaats] en/of Hoge Hexel en/of [plaats 1] , althans in Nederland tezamen en in vereniging met een ander, althans alleen, met

medeverdachtes, penis) betasten van de borsten en/of schaamstreek en/of billen van die [slachtoffer 1]

en/of

2.

zij op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2010 tot en met 31

december 2017 te [woonplaats] en/of Hoge Hexel en/of [plaats 1] , althans in Nederland tezamen en in vereniging met een ander, althans alleen, met haar/hun minderjarig(e) kind(eren), te weten haar/hun dochter(s)

medeverdachtes, penis) betasten van de borsten en/of schaamstreek en/of billen van die [slachtoffer 3]

en/of

haar schaamlippen

het, op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2011 tot en met 2

november 2016,

het, op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2010 tot en met 7

september 2012,

3.

zij op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 13 december 2008 tot en met 31 december 2009 te [woonplaats] en/of Hoge Hexel en/of [plaats 1] , althans in Nederland

tezamen en in vereniging met een ander, althans alleen, met

medeverdachtes, penis) betasten van de borsten en/of schaamstreek en/of billen van die [slachtoffer 1]

en/of

4.

zij op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2010 tot en met 10

september 2015 te [woonplaats] en/of Hoge Hexel en/of [plaats 1] , althans in Nederland tezamen en in vereniging met een ander, althans alleen, met haar/hun minderjarig(e) kind(eren),

te weten haar/hun dochter(s)

die toen de leeftijd van twaalf jaren maar nog niet die van zestien jaren had(den) bereikt, buiten echt één of meer handelingen heeft/hebben gepleegd, die bestonden uit of mede bestonden uit het seksueel binnendringen van het lichaam van die [slachtoffer 1] en/of [slachtoffer 2] , te weten

het, op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2010 tot en met 12

december 2012,

medeverdachtes, penis) betasten van de borsten en/of schaamstreek en/of billen van die [slachtoffer 1]

en/of

en/of

het, op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 8 september 2012 tot en met 10 september 2015,

5.

zij op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van [geboortedatum 2] 1996 tot en met 31 december 2009 te [woonplaats] en/of Hoge Hexel en/of [plaats 1] , althans in Nederland tezamen en in vereniging met een ander, althans alleen, ontucht heeft gepleegd met haar/hun minderjarig(e) kind(eren), te weten haar/hun dochter(s)

door

het, op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van [geboortedatum 2] 1996 tot en met 31 december 2009

medeverdachtes, penis) de borsten en/of schaamstreek en/of billen van die [slachtoffer 1] te

betasten en/of

en/of

het, op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van [geboortedatum 3] 2000 tot en met 31 december 2009,

6.

zij op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2010 tot en met 31

december 2017 te [woonplaats] en/of Hoge Hexel en/of [plaats 1] , althans in Nederland

tezamen en in vereniging met een ander, althans alleen, ontucht heeft gepleegd met haar/hun minderjarig(e) kind(eren), te weten haar/hun dochter(s)

medeverdachtes, penis) de borsten en/of schaamstreek en/of billen van die [slachtoffer 3] te

betasten en/of

(laten) brengen en/of

het, op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2010 tot en met 12

december 2014,

medeverdachtes, penis) de borsten en/of schaamstreek en/of billen van die [slachtoffer 1] te

betasten en/of

en/of

het, op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2011 tot en met 2

november 2016,

en/of

het, op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2010 tot en met 10

september 2015,

7.

zij op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2008 tot en met 31

december 2017 te [woonplaats] en/of Hoge Hexel en/of [plaats 1] , althans in Nederland

tezamen en in vereniging met een ander, althans alleen, zijn/haar/hun kinderen,

ongeschikte kleding voor de omstandigheden op dat moment) buiten en/of op het balkon te

zetten en/of

op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2008 tot en met 22

september 2015

op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2008 tot en met 2

november 2016

ongeschikte kleding voor de omstandigheden op dat moment) buiten en/of op het balkon te

zetten en/of

op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2008 tot en met 10

september 2015

Voor de leesbaarheid van dit vonnis zal de rechtbank (ook) het woord ‘aangeefsters’ gebruiken, daar waar [slachtoffer 1] , [slachtoffer 2] , [slachtoffer 4] en [slachtoffer 3] worden bedoeld.

Vanwege de overeenkomende achternaam zal in dit vonnis verder ook gebruik worden gemaakt van de voornamen van verdachte(n) en aangeefsters.

Het standpunt van de verdediging

De verdediging heeft opnieuw verzocht om [slachtoffer 2] te horen.

Primair omdat de verdediging het ondervragingsrecht niet heeft kunnen uitoefenen. Daartoe heeft de verdediging aangevoerd dat dit verzoek eerder is gedaan ter terechtzitting van 27 oktober 2025, destijds door de officier van justitie is ondersteund en dat [slachtoffer 2] een zeer belastende getuige betreft. De verdediging heeft op die zitting aangevoerd dat [slachtoffer 2] kennelijk wel in staat was om een interview aan een krant te geven. De verdediging acht het onbegrijpelijk dat het verzoek destijds is afgewezen. De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat de verdediging niet kon weten van het interview van [slachtoffer 2] met de krant, dat het kan zijn dat verdachte op basis van de verklaring van [slachtoffer 2] wordt veroordeeld en dat er ten aanzien van [slachtoffer 2] geen compenserende factoren of waarborgen zijn geweest in de procedure. De verdediging heeft betoogd dat op basis hiervan [slachtoffer 2] alsnog (nader) moet worden gehoord.

Subsidiair is het verzoek voorwaardelijk gedaan, mocht de rechtbank de verklaring van [slachtoffer 2] bezigen voor het bewijs.

Indien de rechtbank besluit [slachtoffer 2] niet nader te horen, dan verzoekt de verdediging de verklaring van [slachtoffer 2] uit te sluiten van het bewijs. In dat geval is volgens de verdediging namelijk sprake van een schending van het recht op een eerlijk proces, omdat de verdediging het ondervragingsrecht niet heeft kunnen effectueren.

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat van bewijsuitsluiting geen sprake kan zijn. De officier van justitie heeft vooropgesteld dat er geen sprake is van een onbeperkt bevragingsrecht door de verdediging en voorts dat er compensatie is geboden door de Landelijke Expertisegroep Bijzondere Zedenzaken (hierna: LEBZ) en rechtspsycholoog drs. J. van der Sleen (hierna: drs. Van der Sleen), die beiden onderzoek hebben gedaan naar de betrouwbaarheid van de verklaringen en hier een oordeel over hebben gegeven. Zowel de LEBZ-rapporteurs als drs. Van der Sleen zijn vervolgens op zitting gehoord en door de verdediging bevraagd. Ook heeft de verdediging de mogelijkheid gehad om de audio of audiovisuele bestanden van de verhoren te beluisteren/bekijken. Mocht de rechtbank van oordeel zijn dat het ondervragingsrecht van de verdediging tekort is gedaan, dan is er mogelijk sprake van een vormverzuim, maar niet dusdanig ernstig dat dit bewijsuitsluiting tot gevolg moet hebben.

De officier van justitie heeft zich geschaard achter de meest recente (afwijzende) beslissing van de rechtbank ten aanzien van het opnieuw horen van [slachtoffer 2] , omdat deze beslissing recent is en er zich na deze beslissing geen nieuwe feiten en omstandigheden hebben voorgedaan.

Beoordeling door de rechtbank

De gang van zaken omtrent (de verzoeken tot) het horen van [slachtoffer 2]

Namens [slachtoffer 2] is op 7 augustus 2018 aangifte gedaan. [slachtoffer 2] is op 24 september 2018 in de kindvriendelijke studio gehoord. Op 19 december 2023 en 23 maart 2024 heeft zij aanvullende verklaringen afgelegd.

Ter terechtzitting van 2 oktober 2024 zijn de onderzoekswensen van de verdediging besproken. De verdediging heeft onder meer verzocht [slachtoffer 2] te horen. De rechtbank heeft hier op 16 oktober 2024 op beslist. De rechtbank heeft het verzoek tot het horen van [slachtoffer 2] toegewezen en heeft daarbij bepaald dat het verhoor van deze getuige vanwege haar psychische gesteldheid zal plaatsvinden in een studio. De rechtbank heeft daarbij de verdediging verzocht om op verzoek van de rechter-commissaris tijdig vragen aan te leveren waarvan de verdediging wil dat die aan de getuige worden gesteld. Deze vragen zouden dan vervolgens door de rechter-commissaris in samenspraak met de zedenpolitie worden geredigeerd.

Op 6 februari 2025 heeft het verhoor van [slachtoffer 2] plaatsgevonden op het politiebureau in een studiosetting. Het verhoor werd na 35 minuten afgebroken. Over dit moment staat in het verbatim verslag van dit verhoor het volgende opgemerkt:

“V: (…) Hee je vertelde ook over het misbruik in [plaats 1] , dat hij het leuk vond als de rest toekeek. Leg eens uit?

A: ….( [slachtoffer 2] wordt onrustig en zegt even niks)…

V: Wat denk je nu [slachtoffer 2] ?

A: ( [slachtoffer 2] zwijgt, buigt meer haar hoofd omlaag en reageert niet op vragen van verhoorder)

V: Zullen we heel even pauze houden [slachtoffer 2] . [slachtoffer 2] ….rustig adem halen want je gaat nu veel te snel.

Opmerking: [slachtoffer 2] lijkt weg te geraken en zit voorovergebogen, waarbij zij heel snel begint te ademen. Verhoorder probeert haar op te vangen en te kalmeren. Helaas zonder resultaat.

Verhoorder vraagt aan de regiekamer of er iemand, samen met begeleidster van [slachtoffer 2]

erbij kunnen komen. De begeleidster van [slachtoffer 2] helpt haar uit haar paniekaanval te

halen en haar te kalmeren. Ze proberen [slachtoffer 2] even uit de situatie te halen. Zodat ze in

een andere ruimte wat rustiger kan worden. Dit blijkt helaas niet te lukken. Het is lastig om

[slachtoffer 2] uit haar situatie te krijgen. Er wordt geprobeerd om naar een ander ruimte te

begeleiden, maar dit lukt niet.

Begeleidster geeft aan verhoorder aan dat dit nog wel even kan duren.

Er wordt besloten om het verhoor te stoppen.”

Op 6 maart 2025 heeft de rechter-commissaris het onderzoek ter kabinet gesloten. Met betrekking tot het getuigenverhoor van [slachtoffer 2] staat in het proces-verbaal van bevindingen dat het niet mogelijk bleek het verhoor voort te zetten.

Op 12 maart 2025 heeft de raadsman ter terechtzitting (opnieuw) het verzoek gedaan tot het horen van [slachtoffer 2] . De rechtbank heeft dit verzoek op 26 maart 2025 afgewezen, omdat het gegronde vermoeden bestond dat de gezondheid en het welzijn van deze getuige door een verhoor (opnieuw) in gevaar wordt gebracht. De rechtbank heeft bij deze beslissing betrokken dat het studioverhoor van [slachtoffer 2] op 13 februari 2025 na 35 minuten is afgebroken als gevolg van een hevige reactie bij [slachtoffer 2] , waarbij het niet mogelijk is gebleken verder met haar te communiceren en het verhoor voort te zetten. De rechtbank heeft daarbij verwezen naar het hiervoor in het vonnis weergegeven deel van de verbatim-uitwerking van het verhoor.

Op de terechtzitting van 10 september 2025 (deskundigenverhoren) heeft de raadsvrouw van de medeverdachte opnieuw het verzoek gedaan tot het horen van (onder meer) [slachtoffer 2] . De raadsman van verdachte heeft ter terechtzitting opgemerkt dat moeder zich niet bij dit verzoek aansluit. De rechtbank heeft het verzoek in de zaak van de medeverdachte afgewezen.

Op de terechtzitting van 27 oktober 2025 (deskundigenverhoor) heeft de verdediging wel opnieuw verzocht [slachtoffer 2] te horen. De verdediging heeft zich daarbij aangesloten bij het verzoek van de raadsvrouw in de zaak van de medeverdachte, die ter onderbouwing van het verzoek een op zondag 26 oktober 2025 in De Telegraaf verschenen artikel heeft aangehaald. Daarin zou volgens de raadsvrouw door [slachtoffer 2] uitgebreid zijn verteld en er zouden nieuwe feiten en omstandigheden zijn gesteld die de verdediging niet eerder ter ore zijn gekomen, namelijk dat het misbruik van God moest plaatsvinden. Dit doet in de visie van de raadsvrouw afbreuk aan de omstandigheid dat [slachtoffer 2] om gezondheidsredenen geen vragen kan beantwoorden, nu zij dit tegen een journalist kennelijk wel kan. De verdediging vraagt zich daarom af waarom het in een beschermde omgeving niet kon en wel tegenover een journalist. De verdediging heeft betoogd dat zij daarom alsnog in staat moet worden gesteld om vragen te stellen aan [slachtoffer 2] .

De rechtbank heeft dit verzoek afgewezen, omdat het gegronde vermoeden bestond dat de gezondheid en het welzijn van deze getuige door een verhoor (opnieuw) in gevaar wordt gebracht, zoals eerder overwogen en onderbouwd in de beslissing van de rechtbank van 26 maart 2025, waarbij de rechtbank heeft opgemerkt dat het in De Telegraaf gepubliceerde artikel dit niet anders maakt.

Schending ondervragingsrecht [slachtoffer 2]

is, nadat een verzoek haar te horen is toegewezen en de zaak hiervoor is verwezen naar de rechter-commissaris, beperkt gehoord gelet op het feit dat het verhoor voortijdig werd beëindigd. Het verhoor in de studio is immers na 35 minuten afgebroken omdat het niet langer mogelijk bleek met haar te communiceren. Gelet op de gang van zaken tijdens dit verhoor heeft de rechter-commissaris overwogen het verhoor niet voort te zetten.

De rechtbank acht ten aanzien van de mogelijkheid om [slachtoffer 2] te horen verder het volgende van belang. Het dossier bevat aanwijzingen dat het reeds vanaf haar eerste verklaring bij de politie moeilijk was voor [slachtoffer 2] om een verklaring af te leggen. Zo valt in de verhoren te lezen dat [begeleider] , die bij de verhoren aanwezig was ter ondersteuning van [slachtoffer 2] , een aantal keren tijdens deze verhoren heeft ‘ingebroken’ of anderszins bezig was om [slachtoffer 2] te helpen. Verder is van belang dat [slachtoffer 2] gedurende de inhoudelijke behandeling van deze zaak (in de zittingszaal alsook daarbuiten) meermaals eenzelfde soort reactie heeft gehad als bij de rechter-commissaris. Tijdens het voordragen van de tenlastelegging heeft de rechtbank op enig moment waargenomen dat [slachtoffer 2] voorovergebogen ging zitten en heen en weer begon te schommelen/bewegen met haar bovenlichaam. Haar begeleiders probeerden haar de zaal uit te begeleiden, maar dat lukte niet. De begeleiders hebben [slachtoffer 2] vervolgens, zittend op haar stoel, de zaal uitgesleept waar het, zo heeft de rechtbank van de bode, parketpolitie en de raadsvrouw van [slachtoffer 2] vernomen, buiten op de gang en in een opvangruimte nog enige tijd heeft geduurd voor [slachtoffer 2] gekalmeerd was. Hierdoor konden de aanwezigen in de zaal gedurende enige tijd de zaal ook niet verlaten. Een soortgelijk moment deed zich tijdens een volgende zittingsdag voor tijdens het uitoefenen van het spreekrecht door [slachtoffer 1] , waarbij de begeleiders erin slaagden [slachtoffer 2] de zaal uit te begeleiden. Ten slotte heeft de rechtbank van de raadsvrouw van [slachtoffer 2] vernomen dat een soortgelijke situatie zich ook nog een keer heeft voorgedaan in een zaal waar [slachtoffer 2] (later tijdens de procedure) door middel van een videoverbinding de zitting volgde.

De rechtbank stelt met verwijzing naar het voorgaande vast dat ten aanzien van het horen van [slachtoffer 2] sprake is van een schending van het ondervragingsrecht van de verdediging. De verdediging is, ondanks het aanwezig zijn van goede redenen voor het niet nader kunnen ondervragen van deze aangeefster, door de voornoemde gang van zaken immers niet in de gelegenheid geweest haar nader te ondervragen.

Geen bewijsuitsluiting

Het feit dat sprake is van een schending van het ondervragingsrecht, leidt niet direct tot de conclusie dat de rechtbank de voor verdachte belastende verklaringen van [slachtoffer 2] niet voor het bewijs van de aan verdachte ten laste gelegde feiten kan gebruiken. Zoals de Hoge Raad, onder meer in het arrest van 12 oktober 2021 (ECLI:NL:HR:2021:1418), heeft overwogen, is voor de beoordeling of wordt voldaan aan de eisen van een eerlijk proces ex artikel 6 EVRM, het gewicht van de betreffende getuigenverklaring in de bewijsconstructie een belangrijke beoordelingsfactor. De aanwezigheid van een goede reden voor het niet kunnen ondervragen van de getuige en het bestaan van compenserende factoren moeten in die beoordeling worden betrokken, waarbij al deze beoordelingsfactoren in onderling verband dienen te worden beschouwd.

Naarmate het gewicht van de verklaring groter is, is het - wil de verklaring voor het bewijs kunnen worden gebruikt - des te meer van belang dat een goede reden bestaat voor het niet bieden van een ondervragingsgelegenheid en dat er in dat geval compenserende factoren zijn.

Het gaat er in de kern om dat de rechter de betrouwbaarheid van de verklaring van de niet-ondervraagde getuige zorgvuldig onderzoekt, een en ander in samenhang met het overige bewijsmateriaal en in het licht van de betwisting door de verdachte van die verklaring. Van belang daarbij kunnen zijn verklaringen van personen tegenover wie de getuige - kort na de gebeurtenissen waar het om gaat - zijn of haar verhaal heeft gedaan of die anderszins feiten en omstandigheden waarop de getuigenverklaring ziet, kunnen bevestigen. Het kan onder omstandigheden ook gaan om verklaringen van deskundigen die de totstandkoming en de betrouwbaarheid van de verklaring van de niet-ondervraagde getuige dan wel de persoon van die getuige aan een onderzoek hebben onderworpen. Verder kan compensatie betrekking hebben op procedurele waarborgen zoals de beschikbaarheid van een audiovisuele vastlegging van het verhoor van de getuige of het ondervragen van de zojuist genoemde personen of deskundigen. In dit verband kan ook van belang zijn dat de verdediging wel een beperkte mogelijkheid heeft gehad om vragen te (doen) stellen aan de getuige.

De rechtbank stelt voorop dat een eventuele bewezenverklaring in beslissende mate zal berusten op de verklaringen van aangeefsters, waaronder [slachtoffer 2] . De verklaringen van aangeefsters zijn dan ook aan te merken als ‘sole or decisive’.

De rechtbank dient vervolgens te beoordelen of er voldoende compenserende factoren aanwezig zijn ten aanzien van de verklaringen van [slachtoffer 2] , zodat het recht op een eerlijk proces is gewaarborgd.

Naar het oordeel van de rechtbank bestaan de volgende compenserende factoren:

Wanneer al de hiervoor genoemde beoordelingsfactoren (de reden van de inbreuk op het ondervragingsrecht, het gewicht van de verklaringen en het bestaan van compenserende factoren) in onderling verband worden bezien, komt de rechtbank tot de slotsom dat de omstandigheid dat inbreuk is gemaakt op het ondervragingsrecht van de verdediging, er niet aan in de weg staat dat de verklaringen van [slachtoffer 2] voor het bewijs kunnen worden gebruikt. Daarbij is in het bijzonder van belang dat met het onderzoek door en de rapportages en de nadere bevraging ter terechtzitting van de LEBZ-rapporteurs en drs. Van der Sleen juist ten aanzien van de betrouwbaarheid van de verklaringen van aangeefsters onderbouwde conclusies zijn getrokken vanuit verschillende deskundigheidsgebieden. De rechtbank komt dan ook tot de conclusie dat is voldaan aan de eisen van een eerlijk proces ‘as a whole’. De rechtbank zal de verklaringen daarom niet uitsluiten van het bewijs.

De rechtbank wijst het (voorwaardelijk en onvoorwaardelijk gedane) verzoek om [slachtoffer 2] te horen af, omdat het gegronde vermoeden bestaat dat de gezondheid en het welzijn van [slachtoffer 2] door een verhoor (opnieuw) in gevaar wordt gebracht en het voorkomen van dit gevaar zwaarder weegt dan het belang om [slachtoffer 2] te kunnen ondervragen. Dat er op 26 oktober 2025 in De Telegraaf een artikel is verschenen dat gaat over [slachtoffer 2] acht de rechtbank van onvoldoende gewicht om haar alsnog te horen. Daarbij betrekt de rechtbank hetgeen hierboven is overwogen ten aanzien van het horen van [slachtoffer 2] bij de politie en de rechter-commissaris en in het bijzonder ook de reacties van [slachtoffer 2] gedurende de zittingsdagen.

Dat betekent dat de rechtbank toekomt aan de beoordeling van het bewijs. De rechtbank zal vanwege de onderlinge samenhang de feiten 1 t/m 6 hieronder gezamenlijk bespreken. Feit 7 zal afzonderlijk worden besproken.

Naar het oordeel van de rechtbank is wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het onder feit 7 tenlastegelegde heeft begaan, te weten dat:

7.

zij op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2008 tot en met 31 december 2017 te [woonplaats] en/of Hoge Hexel en/of [plaats 1] , althans in Nederland

tezamen en in vereniging met een ander, althans alleen, zijn/haar/hun kinderen,

heeft/hebben mishandeld door

op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van [geboortedatum 4] 2008 tot en met

4 november 2016 31 december 2017

ongeschikte kleding voor de omstandigheden op dat moment) buiten en/of op het balkon te

zetten en/of

op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2008 tot en met 22

september 2015

ongeschikte kleding voor de omstandigheden op dat moment) buiten en/of op het balkon te

zetten en/of

op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2008 tot en met 2

november 2016

ongeschikte kleding voor de omstandigheden op dat moment) buiten en/of op het balkon te

zetten en/of

op één of meerdere tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2008 tot en met 10

september 2015

Voor zover er in de tenlastelegging kennelijke taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn die fouten in de bewezenverklaring verbeterd. Verdachte is daardoor niet in de verdediging geschaad.

Wat meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor bewezen is verklaard, is niet bewezen.

Verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.

Het bewezenverklaarde levert op:

Ten aanzien van feit 7:

medeplegen van mishandeling, terwijl de schuldige het misdrijf begaat tegen zijn kind, meermalen gepleegd.

Het feit is strafbaar.

Verdachte is strafbaar, nu geen omstandigheid is gebleken of aannemelijk is geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit.

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 10 jaar, met aftrek van de tijd die verdachte in voorlopige hechtenis heeft doorgebracht. Daarnaast heeft de officier van justitie oplegging van een vrijheidsbeperkende maatregel ex artikel 38v van het Wetboek van Strafrecht gevorderd, bestaande uit een contactverbod met de aangeefsters en de pleegouders van [slachtoffer 3] en [slachtoffer 4] en een locatieverbod voor de woongroep waar [slachtoffer 4] verblijft, voor de duur van 5 jaren met vaststelling van de duur van de hechtenis per overtreding op 2 weken, met een maximum van 6 maanden. De officier van justitie heeft de dadelijke uitvoerbaarheid van deze maatregel gevorderd.

Het standpunt van de verdediging

De raadsman heeft betoogd dat, ook wanneer de rechtbank tot een bewezenverklaring komt van de zedenfeiten, de strafeis van de officier van justitie te hoog is. De raadsman heeft verzocht geen gevangenisstraf op te leggen die de duur van het voorarrest overstijgt en daarnaast een forse voorwaardelijke gevangenisstraf en een forse dan wel maximale taakstraf op te leggen. Verder heeft de raadsman verzocht rekening te houden met de gezondheid van verdachte.

De beoordeling door de rechtbank

De rechtbank heeft bij de bepaling van de op te leggen straf rekening gehouden met de aard en de ernst van hetgeen bewezen is verklaard en de omstandigheden waaronder dit is begaan. De rechtbank heeft verder rekening gehouden met de persoon en de omstandigheden van verdachte.

Verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan het jarenlang in vereniging mishandelen van haar vier destijds minderjarige dochters. Het geweld vond structureel plaats en lijkt voor verdachte en haar man een in hun ogen normaal onderdeel van de opvoeding te zijn geweest. Verdachte had ten aanzien van de mishandelingen een sturende rol richting haar man. Zij liet de situatie in stand, initieerde het geweld en moedigde haar man aan om de kinderen ‘aan te pakken’. De kinderen zijn (onder meer) geslagen met de hand en met voorwerpen, geknepen, opgesloten in de kelder, en in weer en wind langere tijd buitengezet waarbij zij vurig hoopten op enig moment uit hun benarde situatie te worden bevrijd. Daarbij heeft verdachte niet of onvoldoende stilgestaan bij het effect dat deze mishandelingen op haar kinderen zou hebben. Sterker nog, verdachte en medeverdachte schuwden het niet om de kinderen nog meer angst aan te jagen. Tekenend is bijvoorbeeld dat een van de kinderen vastgebonden in haar kinderstoel is buitengezet, waarbij tegen haar is gezegd dat er een poes zou komen en haar zou op eten en daarbij ‘poes, poes’ werd geroepen, terwijl bekend was dat zij bang was voor katten. Een andere dochter werd ook buitengezet, waarbij tegen haar is gezegd dat er enge mannen en wolven waren die haar zouden komen opeten. Ook werd zij als straf onder de koude douche gezet als ze in haar broek had geplast.

De kinderen hebben zich jarenlang voortdurend onveilig gevoeld. Door zo te handelen, heeft verdachte een ernstige inbreuk gemaakt op de lichamelijke en psychische integriteit van haar kinderen. Het constante gevoel van onveiligheid tijdens hun jeugd, het zwijgen, de mishandelingen, de vernederingen en de onberekenbaarheid van verdachte en haar medeverdachte hebben diepe sporen achtergelaten in de levens van de slachtoffers. Een veilig thuis met de bescherming van vader en moeder hebben de slachtoffers gedurende hun jeugd niet gekend. Het is algemeen bekend dat opgroeien in een gewelddadige gezinssituatie schadelijk kan zijn voor de geestelijke ontwikkeling van kinderen, ook op lange termijn. De slachtoffers hebben in hun slachtofferverklaringen op indringende en moedige wijze duidelijk gemaakt hoezeer hun opvoedsituatie hun levens heeft getekend. De rechtbank rekent dit verdachte zwaar aan. Verdachte heeft maar zeer beperkt verantwoordelijkheid genomen voor haar handelen.

De GZ-psycholoog die verdachte heeft onderzocht, rapporteert dat vanuit het psychologisch onderzoek een volstrekt tegenstrijdig beeld van het psychisch functioneren van verdachte naar voren komt. De psycholoog kan vaststellen noch uitsluiten dat ten tijde van het tenlastegelegde bij verdachte sprake was van duidelijke psychiatrische problematiek in de vorm van toestandsbeeld, een seksuele stoornis, psychiatrische klachten of een persoonlijkheidsstoornis. Over eventuele doorwerking, toerekenbaarheid en behandeling heeft de psycholoog zich dan ook niet uitgelaten.

De reclassering heeft een straf zonder bijzondere voorwaarden geadviseerd.

Gelet op de aard, ernst, duur, frequentie en de gevolgen van het feit is de rechtbank van oordeel dat enkel kan worden volstaan met oplegging van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf. Aangezien de rechtbank verdachte vrijspreekt van de onder feit 1 tot en met 6 ten laste gelegde feiten, komt zij tot een lagere gevangenisstraf dan door de officier van justitie is gevorderd.

De rechtbank legt, alles afwegende, aan verdachte een gevangenisstraf op voor de duur van 10 maanden, met aftrek van de tijd die verdachte in voorarrest heeft doorgebracht.

Tenuitvoerlegging van de opgelegde gevangenisstraf zal volledig plaatsvinden binnen de penitentiaire inrichting, tot het moment dat verdachte in aanmerking komt voor deelname aan een penitentiair programma, als bedoeld in artikel 4 Penitentiaire beginselenwet, dan wel de regeling van voorwaardelijke invrijheidstelling, als bedoeld in artikel 6:2:10 Wetboek van Strafvordering, aan de orde is.

Ter voorkoming van (nieuwe) strafbare feiten zal de rechtbank een vrijheidsbeperkende maatregel opleggen. Deze maatregel bestaat uit:

- [slachtoffer 1] , geboren op [geboortedatum 2] 1996;

- [slachtoffer 2] , geboren op [geboortedatum 3] 2000;

- [slachtoffer 4] , geboren op [geboortedatum 5] 2005;

- [slachtoffer 3] , geboren op [geboortedatum 4] 2008

- [getuige 5] , geboren op [geboortedatum 6] 1976;

- [naam] , geboren op [geboortedatum 7] 1981,

- [woongroep] (de woongroep van [slachtoffer 4] ), gelegen aan de [adres 3] , [postcode 2] , in [plaats 2] ;

- [woongroep] (de dagbesteding van [slachtoffer 4] ), gelegen aan de [adres 4] , [postcode 3] , in [plaats 3] ,

voor de duur van vijf jaren. De rechtbank zal daarbij bevelen dat vervangende hechtenis wordt toegepast voor iedere keer dat verdachte niet aan de maatregel voldoet. Deze hechtenis bedraagt twee weken per overtreding, met een totale duur van maximaal zes maanden, en heft de verplichtingen op grond van de maatregel niet op.

De rechtbank zal de dadelijke uitvoerbaarheid van deze maatregel bevelen, nu er - gelet op de aard en ernst van het bewezenverklaarde feit en de persoon van verdachte - ernstig rekening mee moet worden gehouden dat verdachte opnieuw een strafbaar feit pleegt of zich belastend gedraagt jegens aangeefsters.

De oplegging van de straf en de maatregelen is gegrond op de artikelen 36f, 38v, 38w, 47, 60a, 300 en 304 van het Wetboek van Strafrecht.