Rechtbank Noord-Holland, eerste aanleg - meervoudig strafrecht overig

Standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd dat de verdachte zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 24 maanden, met aftrek van voorarrest.

Ten aanzien van de bewezenverklaarde overtreding zoals ten laste gelegd in zaak B onder feit 2 heeft de officier van justitie zich op het standpunt gesteld dat bestraffing niet opportuun is en heeft zij gevorderd dat de verdachte voor dit feit schuldig zal worden verklaard zonder oplegging van straf of maatregel.

Standpunt van de verdediging

De raadsvrouw heeft aangevoerd dat de verdachte ten tijde van de bewezenverklaarde feiten in een onhoudbare en uitzichtloze situatie verkeerde. Hij had geen dak boven zijn hoofd en geen inkomsten. Hij wilde terugkeren naar [geboorteland] maar beschikte niet over geld noch de juiste papieren. De opgebouwde spanningen hebben mede ertoe geleid dat hij de feiten heeft gepleegd. Inmiddels heeft de verdachte een overdrachtsbesluit op grond van de Dublinverordening ontvangen en zal na detentie worden overgedragen aan de Duitse autoriteiten. De raadsvrouw heeft zich op het standpunt gesteld dat de verdachte, gelet op zijn blanco strafblad en zijn persoonlijke omstandigheden, moet worden veroordeeld tot een onvoorwaardelijke gevangenisstraf, gelijk aan de duur van het voorarrest. De raadsvrouw heeft daarbij verwezen naar een uitspraak van het Gerechtshof Amsterdam in een zaak waarbij sprake was van twee diefstallen met bedreiging met een mes.

Oordeel van de rechtbank

Bij de beslissing over de sanctie die aan de verdachte moet worden opgelegd, heeft de rechtbank zich laten leiden door de aard en de ernst van het bewezenverklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan, alsmede de persoon van de verdachte, zoals van een en ander uit het onderzoek ter terechtzitting is gebleken.

In het bijzonder heeft de rechtbank het volgende in aanmerking genomen.

Ernst van het feit

De verdachte heeft zich schuldig gemaakt aan een overval op een winkel, waarbij hij onder bedreiging met een mes vijf pakjes shag heeft buitgemaakt. Dit is zonder meer een ernstig feit. Slachtoffers van zulke overvallen moeten hele angstige momenten doorstaan. Momenten die hun jaren en mogelijk zelfs het hele leven zullen bijblijven. De enorme impact in dit geval volgt ook uit de indringende verklaring die mede namens het slachtoffer ter terechtzitting is voorgelezen door haar zoon. Haar werkplezier en haar gevoel voor veiligheid is haar afgenomen. De verdachte heeft met zijn handelen het leven van het slachtoffer, maar ook dat van haar zoon, eigenaar van de winkel op ingrijpende wijze veranderd. De verdachte heeft met die gevoelens van de slachtoffers geen enkele rekening gehouden toen hij besloot het slachtoffer in het bijzijn van een klant, een groot mes te tonen en bij haar achter de counter te gaan staan, waardoor zij geen kant op kon. De verdachte heeft vervolgens vijf pakjes shag weggenomen. Hij heeft daarbij kennelijk enkel oog gehad voor zijn eigen behoefte om te roken. Dit soort overvallen veroorzaken niet alleen bij de slachtoffers daarvan, maar ook bij de klanten in de winkel en in de maatschappij in het algemeen gevoelens van angst, onrust en onveiligheid. De rechtbank rekent dit alles de verdachte zwaar aan.

Daarnaast heeft de verdachte bij de [benadeelde 3] een winkeldiefstal gepleegd en heeft hij bij zijn aanhouding een valse naam opgegeven. Dit soort feiten veroorzaken veel hinder en overlast bij de betrokken winkeliers en bij de opsporingsinstanties.

Persoon van de verdachte

De rechtbank betrekt in haar afwegingen over de strafoplegging ook de persoon van de verdachte. De verdachte is een dakloze man die een zwervend bestaan leidt in Europa. De laatste tijd verblijft hij afwisselend in Duitsland en in Nederland. De verdachte heeft volgens zijn zeggen enige tijd in Amsterdam gewerkt en had op dat moment ook onderdak. Op het moment dat hij het werk kwijt raakte is hij dakloos geworden en had hij geen inkomen meer. De verdachte heeft inmiddels een overdrachtsbesluit van de Immigratie- en Naturalisatiedienst ontvangen, wat inhoudt dat hij na detentie zal worden overgedragen aan de Duitse autoriteiten. De verdachte heeft de wens om in Duitsland zijn terugkeer naar [geboorteland] te regelen.

Over de persoon van de verdachte en zijn psychische gesteldheid ten tijde van de gepleegde feiten is niet gerapporteerd. De rechtbank merkt wel op dat de verdachte is gedetineerd in het Centrum voor Transculturele Psychiatrie in Veldzicht waar hem psychiatrische zorg wordt aangeboden en waar hij, zoals ter zitting door de verdediging is toegelicht, medicatie ontvangt waardoor hij op dit moment stabiel functioneert.

De rechtbank heeft ook kennisgenomen van het strafblad van de verdachte, het op naam van de verdachte staand Uittreksel Justitiële Documentatie van 17 januari 2025. Hieruit blijkt dat de verdachte in Nederland niet eerder voor soortgelijke feiten is veroordeeld, zodat dit niet in zijn nadeel meeweegt.

Strafoplegging

De oriëntatiepunten van het Landelijk Overleg Vakinhoud Strafrecht (LOVS) hanteren als uitgangspunt bij een overval op een winkel met bedreiging met geweld het opleggen van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van twee jaren, zoals door de officier van justitie ook geëist. De rechtbank ziet aanleiding om af te wijken van voornoemd uitgangspunt en van de eis van de officier van justitie. De rechtbank betrekt hierbij onder meer dat de verdachte bij het plegen van de overval het mes kort heeft getoond en gericht en zich vervolgens heeft gericht op het pakken van tabak. Hij heeft daarmee zeer intimiderend gehandeld maar heeft niets gezegd en verder geen dreigende of fysieke handelingen verricht. Verder heeft de rechtbank meegewogen de proceshouding van de verdachte. Na aanvankelijke ontkenning tegenover de politie heeft de verdachte de winkeloverval op de zitting bekend en hiervoor zijn spijt betuigd. De winkeldiefstal en het opgeven van de valse naam heeft de verdachte bij de politie al bekend. Deze proceshouding weegt mee in het voordeel van de verdachte. Daarnaast acht de rechtbank de hiervoor genoemde persoonlijke omstandigheden van de verdachte van belang bij het bepalen van de strafmaat.

Bij het bepalen van de straf weegt de rechtbank ten slotte in het nadeel van de verdachte mee dat hij een week voor de winkeloverval een winkeldiefstal heeft gepleegd en bij zijn aanhouding een valse naam heeft opgegeven.

De rechtbank is alles afwegende van oordeel dat een gevangenisstraf voor de duur van 18 maanden, met aftrek van de tijd die de verdachte in verzekering en in voorlopige hechtenis heeft doorgebracht, passend en geboden is.

Tenuitvoerlegging van de op te leggen gevangenisstraf zal volledig plaatsvinden binnen de penitentiaire inrichting.

De overtreding

De rechtbank acht bestraffing voor de bewezenverklaarde overtreding, ten laste gelegd in zaak B onder feit 2, gelet op de opgelegde vrijheidsstraf en de geringe ernst van die overtreding, niet opportuun en zal de verdachte voor die overtreding schuldig verklaren zonder oplegging van straf of maatregel.