beschikking
RECHTBANK NOORD-NEDERLAND
Afdeling privaatrecht
Zittingsplaats Groningen
zaaknummer / rekestnummer: C/18/163104 / HA RK 15-425
Beschikking van 18 februari 2016
[A],
wonende te [woonplaats 1] ,
verzoekster,
advocaat mr. D.F. Berkhout en mr. S.T.J. van Roessel te Amsterdam,
1. de stichting
STICHTING KWPN SELECT SALE,
gevestigd te Ermelo,
verweerster,
advocaat mr. W.G. Reddingius te Rotterdam,
2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
PURIOSO HOEVE B.V.,
gevestigd te Zevenhuizen,
verweerster,
advocaat mr. M.J.A. Weda te Kamerik,
3. [B],
wonende te [woonplaats 1] ,
verweerder,
advocaat mr. M.J.A. Weda te Kamerik.
2.1.
Verzoekster, [A] , is een internationaal bekende amazone.
2.2.
Stichting KWPN Select Sale (hierna: KWPN) houdt zich bezig met de veiling van dressuur- en springpaarden in het topsegment.
2.3.
Purioso Hoeve B.V. (hierna: Purioso) en haar (indirect) bestuurder de heer
[B] (hierna: [B] ) houden zich bezig met de handel in sportpaarden en de bemiddeling in die handel.
2.4.
Op 7 februari 2015 heeft een hengstenveiling plaatsgevonden in de Brabanthallen te 's-Hertogenbosch, de KWPN Select Sale 2015 (hierna: de veiling). KWPN heeft hierbij haar veilingvoorwaarden gehanteerd (hierna: de KSS Veilingvoorwaarden). Conform die voorwaarden heeft een selectiecommissie de paarden onderzocht, gekeurd en geselecteerd op 6 en 7 februari 2015.
2.5.
Verzoekster heeft ter veiling het paard "Handsome O" gekocht voor een bedrag van € 300.000,- exclusief veilingkosten. "Handsome O" is door de selectiecommissie gekwalificeerd als 'premium hengst' en uit de rapportage van de commissie bleek, onder meer, dat "Handsome O" een goede beentechniek heeft met een expressief voorbeen en een goed ondertredend achterbeen. Dierenarts [C] , horend bij het team van verzoekster, heeft "Handsome O" kort bekeken bij de presentatie 'in longe'.
2.6.
Het doel van verzoekster met "Handsome O" was om wedstrijden met hem te (laten) rijden en om met hem te fokken.
2.7. "
Handsome O" is vanaf zijn geboorte op 3 mei 2012 tot de veiling eigendom van Purioso.
2.8.
[B] heeft "Handsome O" op 17 februari 2015 's avonds afgeleverd bij de Deense stal "Katrinelund", die door verzoekster wordt gebruikt.
2.9.
Op 21 februari 2015 is "Handsome O" gefilmd, terwijl hij uit de box kwam en de longe in ging. Op de film is te zien dat het paard trekt met zijn rechterachterbeen.
2.10.
Onderzoek door dierenartsen heeft vervolgens uitgewezen dat "Handsome O" lijdt aan de neurologische aandoening "hanentred". Hierbij tilt het paard het been hoog op en zet het de hoef op de voorkant neer. Deze aandoening is ofwel het gevolg van een genetisch defect ofwel van een trauma (bijvoorbeeld een val).
2.11.
Door de aandoening is "Handsome O" niet meer geschikt om wedstrijden op niveau mee te rijden.
2.12.
Op 23 februari 2015 is "Handsome O" naar het Højgård Hestehospital (Højgård Paardenziekenhuis) gebracht, waar hij is onderzocht door dokter [D] (hierna: [D] ) en dokter [E] (hierna: [E] ). Uit het rapport van [D] blijkt dat op basis van klinisch en neurologisch onderzoek het paard een afwijkende pas vertoont die gepaard kan gaan met een gemiddelde mate van hanentred aan het rechterbeen ter hoogte van het bekken. Voorts is in het rapport vermeld dat de prognose het meest gunstig is als de afwijking het gevolg is van een trauma, terwijl, als het probleem een gevolg is van een genetisch defect, de prognose slecht is. [E] rapporteert dat het paard in stap een duidelijke hyperflexie van het rechterachterbeen heeft, maar dat het in draf in een rechte lijn normaal is. Verder heeft hij vastgesteld dat sprake is van een milde gewrichtsontsteking aan het rechterachterbeen.
2.13.
Op 25 februari 2015 heeft verzoekster KWPN op de hoogte gebracht van de uitslag van het onderzoek van [D] en [E] en heeft zij laten weten de koop te ontbinden.
2.14.
KWPN heeft bericht een dierenarts naar Katrinelund te sturen om het paard te laten onderzoeken. Op 2 maart 2015 hebben dokter [F] (hierna: [F] ), lid van het dierenartscomité van KWPN, en mevrouw [G] , vertegenwoordigster van KWPN, een bezoek gebracht aan Katrinelund, waarbij "Handsome O" is onderzocht.
2.15.
Op 10 maart 2015 heeft [F] zijn onderzoeksrapport aan KWPN toegestuurd. Hij heeft geconcludeerd dat het trekken met het achterbeen te maken heeft met pijn bij het paard en dat de meest waarschijnlijke verklaring voor de abnormale pas volgens hem een traumatisch incident is.
2.16.
Op 12 maart 2015 heeft KWPN haar standpunt, op basis van het rapport van [F] en [E] , aan verzoekster kenbaar gemaakt, inhoudend dat het gebrek bij "Handsome O" waarschijnlijk het gevolg is van een acuut trauma sinds 21 februari 2015 en dat zij niet gelooft dat het paard een neurologisch probleem heeft.
2.17.
Tussen verzoekster en KWPN is een e-mailwisseling gevolgd, waarin verzoekster heeft laten weten het niet eens te zijn met het standpunt van KWPN. De uitkomst van de e-mailwisseling is geweest dat, op basis van de KSS Veilingvoorwaarden, verzoekster een expert een advies zou laten uitbrengen; als adviseur is aangewezen dokter [H] (hierna: [H] ).
2.18.
Op 29 april 2015 heeft [H] een onderzoeksrapport opgesteld. In het rapport vastgesteld dat "Handsome O" abnormaal gedrag vertoont en dat niet uitgesloten kan worden dat het paard tussen de veiling en 21 februari 2015 een trauma heeft opgelopen, resulterend in de huidige afwijkingen, maar dat daarvan geen hard bewijs bestaat.
Tijdens het onderzoek is ook dokter [I] (hierna: [I] ) aanwezig geweest. Zij heeft bevestigd dat "Handsome O" neurologisch niet gezond is, en acht een ontwikkelingsstoornis of een trauma de meest aannemelijke oorzaak.
2.19.
Partijen hebben gecorrespondeerd over de ontbinding van de koop.
Overwegingen
3.1.
Het verzoekschrift strekt ertoe dat de rechtbank een voorlopig getuigenverhoor zal bevelen. De rechter dient het verzoek tot houden van een voorlopig getuigenverhoor in beginsel toe te wijzen, mits het verzoek (a) aan de wettelijke eisen voldoet, (b) ter zake dienend en voldoende concreet is en feiten betreft die met het verhoor bewezen kunnen worden. Dit is alleen anders indien de rechter (op grond van in zijn beslissing vermelde feiten en omstandigheden) van oordeel is dat het verzoek (c) in strijd is met een goede procesorde, (d) dat van de bevoegdheid toepassing van dit middel te verlangen, misbruik wordt gemaakt - bijvoorbeeld omdat verzoeker wegens onevenredigheid van de over en weer betrokken belangen in redelijkheid niet tot het uitoefenen van die bevoegdheid kan worden toegelaten - of (e) dat het verzoek moet afstuiten op een ander door de rechter zwaarwichtig beoordeeld bezwaar.
3.2.
Verzoekster heeft gesteld dat hanentred ongeneeslijk is, waardoor het paard niet meer geschikt is om wedstrijden op niveau mee te rijden. Bovendien is er geen plaats meer weggelegd voor "Handsome O" op de paardenspermamarkt. De waarde van het paard is gedaald tot nihil. Verzoekster wenst een vordering in te stellen op grond van ontbinding dan wel onrechtmatig handelen en /of bedrog door verweerders.
Verzoekster wenst een voorlopig getuigenverhoor, waarin zij personen wil horen die contact hebben gehad met "Handsome O", zoals dierenartsen, hoefsmeden, veilingmeesters, ruiters en verzorgers, zodat vastgesteld kan worden wat de oorzaak is van de aandoening bij "Handsome O"; een genetisch defect of een trauma.
Verzoekster vermoedt dat de oorzaak een genetisch defect is, dat (derhalve) van meet af aan aanwezig is geweest en dat verweerders hebben geprobeerd om de symptomen te maskeren. Achteraf bezien zijn er opvallende elementen rondom de koop, zoals de beperkte mogelijkheid tot inspectie, de presentatie 'in longe', de aflevering 's avonds in Denemarken, terwijl doorgaans (volgens de veilingvoorwaarden) de levering uiterlijk twee uur na afloop van de veiling plaatsvindt. Verzoekster heeft op de dag na aankomst al gezien dat "Handsome O" met zijn rechterachterbeen trok. Verder heeft verzoekster vernomen dat de vader van "Handsome O", (Johnson) en de broer van "Handsome O" (Jack Sparrow), alsmede andere nakomelingen van Johnsen, ook lijden aan hanentred. Bij verzoekster zijn geen indicaties voor een (acuut) trauma bekend. Voorts heeft verzoekster via een "post" op een website vernomen dat "Handsome O" al hanentred had tijdens de veiling. Verzoekster heeft onderzoek gedaan naar de afzender van deze "post" en heeft deze afzender een verklaring laten afleggen bij de notaris.
3.3.
Verweerders hebben zich verzet zich tegen inwilliging van het verzoek en hebben hiertoe het volgende naar voren gebracht.
3.3.1.
KWPN heeft aangevoerd dat de KSS Veilingvoorwaarden van toepassing zijn, zowel op de veiling als ook op de tot stand gekomen koopovereenkomst tussen verzoekster als koper en [B] als verkoper. Verzoekster heeft de toepasselijkheid van die voorwaarden erkend. Op grond van die voorwaarden speelt KWPN slechts een faciliterende rol en is zij geen partij bij de koopovereenkomst. Voor zover het verzoek tegen KWPN is gericht, dient het te worden afgewezen.
Voorts bepalen de veilingvoorwaarden dat bij een beroep op non-conformiteit binnen zeven dagen na de veiling het paard onderzocht kan worden door dierenarts, die de non-conformiteit bindend vaststelt. Verzoekster heeft inderdaad verzocht om een veterinair onderzoek, dat heeft plaatsgevonden volgens de veilingvoorwaarden. Verzoekster heeft erkend dat dit onderzoek heeft plaatsgevonden. Ook [B] heeft dit erkend en voorts heeft hij erkend dat de uitslag bindend is voor partijen. Het betreft nu een conflict over de uitkomst van dat onderzoek en/of over de aard van de non-conformiteit, maar dat regardeert KWPN niet.
Voor zover het verzoek wordt toegewezen, heeft KWPN naar voren gebracht dat, wat betreft de te horen getuigen, de lijst excessief lang is en dat een aantal genoemde getuigen geen bijdrage kan leveren aan het door verzoekster verlangde bewijs, omdat tijdens de keuring geen zichtbare gebreken aanwezig waren. Als al sprake was van non-conformiteit, dan is dat niet door de bij de keuring betrokken personen opgemerkt. Dat betekent dat getuigen [J] , [K] , [L] , [M] , [N] en [O] , niets anders zullen kunnen verklaren dat zij niets bijzonders aan "Handsome O" hebben opgemerkt.
3.3.2.
Purioso en [B] hebben aangevoerd dat verzoekster geen belang heeft om getuigen te doen horen, omdat de zaak is afgedaan middels een bindend oordeel van een veterinair. In dit oordeel is bepaald dat geen sprake is van een neurologische aandoening, maar van bindweefselletsel ten gevolge van acuut trauma, dat zich heeft afgespeeld na
7 februari 2015. Bij dit oordeel heeft verzoekster zich neer te leggen. Purioso en [B] vinden het opmerkelijk dat verzoekster zelf heeft aangegeven dat het paard is gevallen. [B] begrijpt niet welk verwijt hem gemaakt kan worden, omdat hij enkel als bestuurder van Purioso heeft gehandeld en nooit op persoonlijke titel.
Voor zover verzoekster wel belang heeft bij het verzoek, maken Purioso en [B] bezwaar tegen het feit dat verzoekster een grote lijst met mogelijke getuigen, aangeduid met 'niet bekend' zou willen laten horen. Het houden van een getuigenverhoor mag geen 'fishing expedition' zijn en is bovendien in strijd met de goede procesorde. Het aantal getuigen zal beperkt moeten worden tot de concreet met naam en toenaam genoemde getuigen.
3.4.
De rechtbank is van oordeel da het verzoek op de wet is gegrond en acht het toewijsbaar jegens zowel KWPN als ook Purioso en [B] . Verzoekster heeft immers naar voren gebracht dat zij mogelijk een vordering in zal stellen wegens ontbinding, dan wel onrechtmatig handelen en/of bedrog. Laatstgenoemde vorderingen vallen buiten de reikwijdte van de veilingvoorwaarden. Verweerders kunnen daarom niet worden gevolgd in hun stelling dat het verzoek moet worden afgewezen vanwege het bindend advies van de veterinair (op basis van de veilingvoorwaarden).
3.5.
Een verzoekende partij kan een gerechtvaardigde wens kan hebben om een groot aantal getuigen te doen horen, bijvoorbeeld als een zaak een omvangrijk feitencomplex kent en (veel) verschillende personen over verschillende, relevante feiten kunnen verklaren. Het opvoeren van een groot aantal getuigen is daarom niet zonder meer in strijd met de goede procesorde.
De rechtbank overweegt in dit geval dat bezwaarlijk kan worden volgehouden dat het horen van een aantal van twintig getuigen of meer, gelet op het financiële belang enerzijds en de gestelde complexiteit van de vraagstelling (bedrog) anderzijds, in strijd is met de goede procesorde.
3.6.
In dit geval onderscheidt het verzoek zich hierdoor dat verzocht is te horen dertien met name genoemde getuigen, alsmede te horen een aanzienlijk aantal andere personen. Die andere personen zijn niet bij naam genoemd, maar slechts aangeduid als 'hoefsmeden', 'dierenartsen', ‘staljongens’, ‘masseurs’ en dergelijke functieomschrijvingen. De rechtbank onderkent dat verzoekster niet (steeds) bij machte is die personen nu al bij naam te noemen, omdat hun functioneren zich geheel of overwegend heeft afgespeeld in het domein van verweerders; de enkele omstandigheid dat nog geen namen zijn genoemd, bewerkstelligt derhalve niet dat deze personen niet als getuigen zullen (kunnen) worden gehoord. Nu evenwel onbekend is hoeveel niet met name genoemde personen verzoekster in gedachten heeft om als getuigen voor te brengen, bestaat het risico dat (mede gelet op het aantal reeds bekende getuigen) een situatie zich ontwikkelt waarin alles tezamen genomen onnodig veel getuigen worden gehoord. Dit laatste is in strijd met de goede procesorde.
De rechtbank ziet aanleiding om, onder verwijzing naar het bepaalde in artikel 22 Rechtsvordering (hierna: Rv), een verplichting van beide verweerders (ieder voor zover het hen aangaat) aanwezig te achten om nadere opgave te doen van de namen en verder van belang zijnde gegevens van hoefsmid/ hoefsmeden, dierenarts(en), staljongen(s), chiropracter(s), masseur(s) en ruiter(s) gedurende het verblijf van "Handsome O" bij Purioso.
3.7.
Met betrekking tot de bij naam genoemde personen, die werkzaam zijn (geweest) bij KWPN, is de rechtbank van oordeel dat - hoewel KWPN heeft aangegeven dat zij niets kunnen verklaren over eventueel aanwezige hanentred, omdat tijdens de keuring geen gebreken zichtbaar waren - zij toch als getuige opgeroepen mogen worden. Het valt immers niet uit te sluiten dat zij, desgevraagd en onder ede, relevante informatie kunnen verstrekken.
3.8.
Verzoekster zal aan de hand van deze door beide verweerders gepresenteerde gegevens een nadere opgave moeten doen van de personen die zij wenst te doen horen, telkens onder opgave van de bijzondere redenen om juist die personen te horen.
3.9.
De rechtbank zal op basis van de aldus geconcretiseerde lijst van getuigen, beslissen welke getuigen door verzoekster mogen worden voorgebracht. De rechtbank overweegt daarbij dat uit de bepalingen inzake de procedure van het voorlopig getuigenverhoor niet voortvloeit dat de rechter die de getuigen ter zitting hoort, strikt gebonden is aan de beschikking als bedoeld in art. 190 lid 2 Rv in die zin dat deze verzoekende partij niet méér getuigen mag voorbrengen dan genoemd in bedoelde beschikking; de verhorende rechter kan op grond van hetgeen door de reeds voorgebrachte getuigen is verklaard beslissen (met als bepalend criterium de goede procesorde of een ander zwaarwichtig bezwaar) dat het verzoekster al-dan-niet vrij staat ook nog andere getuigen dan de reeds gehoorde personen voor te brengen vóórdat de verwerende partij gelegenheid krijgt tot contra-enquête.
Beslissing
De rechtbank
bepaalt dat verweerders binnen vier weken na de datum van deze beschikking schriftelijk aan de rechtbank - ter attentie van de rekestenadministratie van de afdeling Privaatrecht -
alsmede aan verzoekster moet doen toekomen de namen en verder van belang zijnde gegevens van hoefsmid/ hoefsmeden, dierenarts(en), staljongen(s), chiropracter(s), masseur(s) en ruiter(s) gedurende het verblijf van "Handsome O" bij Purioso,
bepaalt dat verzoekster vervolgens binnen acht weken na de datum van deze beschikking aan de rechtbank alsmede aan verweerders nadere opgave moeten doen van de personen die zij wenst te doen horen, telkens onder opgave van de bijzondere redenen om juist die persoon te horen,
houdt iedere verdere beslissing aan.
Deze beschikking is gegeven door mr. W.J.A.M. Dijkers en in het openbaar uitgesproken op 18 februari 2016. (Voetnoot 1)