Rechtbank Oost-Brabant, kort geding civiel recht overig

[eisers] vorderen na eisvermindering in dit kort geding dat Jumbo wordt veroordeeld om vanaf 7 januari 2026 een bepaalde periode, tot en met eind december 2026, op weekbasis bepaalde volume aantallen van stuks (klein en groot) brood, af te nemen van [eiser 1] , tegen de thans geldende prijzen. [eisers] voeren daarvoor als grondslag aan dat de beëindiging van de overeenkomst door Jumbo onrechtmatig is dan wel in strijd met de redelijkheid en billijkheid, omdat tussen partijen sprake is van een duurovereenkomst voor onbepaalde tijd die niet, zonder inachtneming van een reële transitieperiode dan wel een aanbod tot betaling van schadevergoeding, kan worden opgezegd.

Jumbo heeft primair het verweer gevoerd dat uitsluitend tussen Jumbo en [D] een overeenkomst bestaat op grond waarvan [D] gehouden is bakkersproducten te leveren aan Jumbo volgens de tussen [D] en Jumbo overeengekomen vergoedingen. Dit verweer slaagt. [eisers] hebben niet betwist dat [D] , sinds haar oprichting in 1998, op basis van tussen [D] en Jumbo gesloten (inkoop)overeenkomsten dagvers brood levert aan de Jumbo vestigingen en die van haar rechtsvoorgangers. Dat [eiser 3] (voor 47,5 %) aandeelhouder is in [D] en [eiser 1] feitelijk de broodproducten levert, betekent niet dat zij zich rechtstreeks op de tussen [D] en Jumbo gesloten overeenkomst(en) kunnen beroepen. [eisers] hebben niet betwist dat de contractuele constructie tussen Jumbo en [D] juist op deze wijze is vormgegeven zodat Jumbo niet met individuele bakkerijen hoeft te contracteren. Daarnaast hebben [eiser 3] c.s. ook zelf verklaard dat [D] is opgericht om te kunnen voorzien in het zijn van een stabiele leverancier aan grote marktpartijen. Nu [eiser 3] c.s. aan de overkomst(en) tussen Jumbo en [D] geen afzonderlijk individueel vorderingsrecht (tot nakoming) kan ontlenen, missen de vorderingen in zoverre feitelijke grondslag. De stelling van [eisers] dat [D] slechts als een shared service center met louter administratieve- en staffuncties zou functioneren, verwerpt de voorzieningenrechter. Uit de inkoopovereenkomsten en ook uit overige tussen [D] en Jumbo gevoerde correspondentie blijkt ontegenzeggelijk dat [D] telkens als contractspartner van Jumbo is opgetreden.

Voor zover [eisers] aan hun vorderingen ten grondslag leggen dat Jumbo jegens hen (als derde) onrechtmatig handelt door de onrechtmatige opzegging van de duurovereenkomst tussen Jumbo en [D] overweegt de voorzieningenrechter als volgt.

Tussen partijen staat vast dat [D] en Jumbo sinds in ieder geval 2010 op basis van inkoopovereenkomsten intensief met elkaar samenwerken en dat op grond van deze inkoopovereenkomsten [D] broodproducten levert aan Jumbo tegen vooraf overeengekomen prijzen. De overeenkomsten kunnen worden gekwalificeerd als onbenoemde duurovereenkomsten, nu de overeenkomsten verplichten tot prestaties die gedurende zekere tijd voortduren, herhaald worden of elkaar opvolgen.

Niet in geschil is dat [D] en Jumbo op 4 februari 2022 een overeenkomst hebben gesloten voor de periode van 1 januari 2021 tot en met 31 januari 2023, waarin zij - onder meer - zijn overeengekomen dat als er op 31 januari 2023 geen nieuwe afspraken zijn gemaakt, de overeenkomst ongewijzigd van kracht blijft totdat partijen nieuwe afspraken hebben gemaakt. Ook staat vast dat [D] en Jumbo op 24 augustus 2023 een overeenkomst hebben gesloten, waarin partijen - kort gezegd - zijn overeengekomen dat het contract loopt van 1 februari 2023 tot en met 31 maart 2025. Daarbij is - in tegensteling tot eerdere overeenkomsten - uitdrukkelijk vermeld dat het een contract betreft voor bepaalde tijd en dat het van rechtswege eindigt op 31 maart 2025 en niet stilzwijgend wordt verlengd. Het einde van de contractduur hield verband met de wens van Jumbo om een “pitch” te houden omdat zij van twee broodleveranciers wenste over te schakelen naar 1 broodleverancier. Mocht [D] niet als winnaar uit de “pitch” komen dan zou de overeenkomt met Jumbo eindigen per 31 maart 2025.

De voorzieningenrechter is van oordeel dat daarmee, anders dan [eisers] betogen, sprake is van een duurovereenkomst tussen [D] en Jumbo voor bepaalde tijd. De overeenkomst heeft immers een duidelijke einddatum, terwijl in de overeenkomst nadrukkelijk is opgenomen dat “de overeenkomst van rechtswege eindigt” en dat deze “niet stilzwijgend wordt verlengd”. De heer [I] is in zijn hoedanigheid van bestuurder van [D] hiermee akkoord gegaan. Nu de heer [I] ook bestuurder van [eiser 3] is, moet [eisers] bekend worden geacht met deze duidelijke bewoordingen in de overeenkomst van 24 augustus 2023. [eisers] hebben geen, althans onvoldoende, feiten en omstandigheden gesteld die tot de conclusie kunnen leiden dat tussen [D] en Jumbo sprake was van een duurovereenkomst voor onbepaalde tijd, die alleen met inachtneming van een transitieperiode zou kunnen worden opgezegd. Voor zover de vorderingen van [eisers] hierop zijn gebaseerd, missen deze feitelijke grondslag.

Nu tussen [D] en Jumbo een overeenkomst voor bepaalde tijd bestaat, is die overeenkomst geëindigd op 31 maart 2025 door het verstrijken van de bepaalde tijd (door expiratie dus). Voor zover [eisers] ter onderbouwing van hun vorderingen stellen dat het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is dat Jumbo zich op het einde van de overeenkomst per 31 maart 2025 beroept, overweegt de voorzieningenrechter als volgt.

Jumbo heeft bij e-mailbericht van 6 januari 2025 aan [D] het einde van de overeenkomst per 31 maart 2025 bevestigd en heeft daarbij aangegeven dat Jumbo niettemin de overeenkomst met [D] , zoals afgesproken, zal uitdienen tot en met 6 januari 2026, of zoveel eerder als door Jumbo en [D] wordt overeengekomen. Die periode was bedoeld om [D] in staat te stellen om zich op de nieuwe situatie voor te bereiden en eventuele financiële gevolgen van de beëindiging te elimineren of te beperken. Naar het oordeel van de voorzieningenrechter heeft Jumbo daarmee in voldoende mate rekening gehouden met de gerechtvaardigde belangen van [D] . [D] heeft op 24 augustus 2023 zelf expliciet ingestemd met een einde van de duurovereenkomst per 31 maart 2025 en een door Jumbo te hanteren transitieperiode van 12 maanden. Op grond van deze op 24 augustus 2023 gemaakte afspraken is [D] zich er al vanaf die datum, dus al ruim twee jaar voor de feitelijke beëindiging van de overeenkomst, van bewust dat de inkoopovereenkomst met Jumbo per 31 maart 2025 zou (kunnen) eindigen. Ook [eiser 3] had als aandeelhouder in [D] hiermee rekening kunnen houden en ten behoeve van haar dochter [eiser 1] al voorzorgsmaatregelen kunnen treffen. Vervolgens heeft Jumbo [D] op 29 augustus 2024 bericht dat zij niet met [D] in zee gaat en de overeenkomst (dus) per 31 maart 2025 zal eindigen. Jumbo heeft [D] bovendien vanaf 6 januari 2025 nog een termijn van één jaar gegund om de commerciële relatie met Jumbo af te wikkelen. Het lag vervolgens op de weg van [eisers] om deze periode te gebruiken om de gevolgen van de beëindiging van de samenwerking tussen [D] en Jumbo per 6 januari 2026 zoveel mogelijk te beperken. Onvoldoende aannemelijk is geworden dat deze periode voor [eisers] en dan met name [eiser 1] te kort was om de gevolgen van het aanstaande einde van de samenwerking per 6 januari 2026 te ondervangen. Voor zover [eisers] in dat verband hebben aangevoerd dat het voor [D] niet mogelijk was om eerder af te schalen, omdat zij door Jumbo werd verplicht om tot 6 januari 2026 aan hun leveringsverplichting te voldoen, faalt deze stelling. Uit het e-mailbericht van Jumbo aan [D] van 6 januari 2025 blijkt dat Jumbo heeft aangegeven dat zij de overeenkomst zal uitdienen tot 6 januari 2026, of zoveel eerder als door Jumbo en [D] wordt overeengekomen. Jumbo heeft ter zitting onweersproken verklaard dat zij ook bereid was tot een eerdere beëindiging of afschaling van de leveranties, maar dat een dergelijk verzoek van [D] (of [eisers] als deelgenoot in deze joint venture) haar nooit heeft bereikt. Ook uit de in de overeenkomst van 24 augustus 2023 opgenomen bepaling: Mocht deze herbeoordeling en/of andere inrichting van de bakkerijketen (financiële) consequenties hebben voor [D] , dan heeft zij in ieder geval nog een jaar om zich daarop voor te bereiden en de eventuele (financiële) gevolgen te elimineren of in ieder geval tot een minimum te beperken, kan, anders dan [eisers] stellen, niet worden afgeleid dat het op de weg ligt van Jumbo om die gevolgen voor [D] tot een minimum te beperken. Duidelijk is vermeld dat [D] nog een jaar heeft om zich voor te bereiden en de eventuele (financiële) gevolgen te elimineren of in ieder geval tot een minimum te beperken. Ook overigens hebben [eisers] onvoldoende feiten en omstandigheden aangedragen voor de stelling dat op Jumbo in de gegeven omstandigheden een verdergaande verplichting rustte om tot een transitie te komen met [D] dan zij in casu heeft gedaan.

Gezien het voorgaande is niet aannemelijk geworden dat er enige juridische grond is aan te wijzen op basis waarvan Jumbo gehouden is [eisers] ook na 7 januari 2026 nog een (extra) transitietermijn te gunnen, zoals gevorderd.

Het voorgaande betekent dat de vorderingen zullen worden afgewezen.

[eisers] zijn in het ongelijk gesteld en moeten daarom de proceskosten betalen. De proceskosten van Jumbo worden begroot op:

De gevorderde wettelijke rente over de proceskosten wordt toegewezen zoals vermeld in de beslissing.

Voor veroordeling in de nakosten bestaat geen grond, nu de kostenveroordeling ook voor deze nakosten een executoriale titel oplevert. (Voetnoot 1)